پیشگفتار

ارتباطات در عصر حاضر و در آغاز قرن بیست و یكم الفبای زندگی صنعتی¸ مدرن و متمدن، جوامع مترقی این كره خاكی را تشكیل می‎دهد. اهمیت ارتباطات و در معنایی ساده‎تر تبادل اطلاعات بین جوامع بشری و انسان‎ها كه تشكیل دهنده جوامع بشری می‎باشند و در عصر امروز حضور آن مهم و حائز اهمیت است كه به زعم بزرگان علم در جهان امروز اگر كسی خود را بی نیاز از تبادل اطلاعاتی بداند در حقیقت دچار توهمی بزرگ از یك محیط پر رمز و واقعیت گشته و در حقیقت از آمادگی لازم برای ورود به قرن بیست و یكم برخودار نمی‎باشد و از قافله به شدت عقب مانده است.

نظریات ارتجاعی در محدود كردن جوامع بشری در دستیابی به اطلاعات مجكوم به شكست هستند پیشرفت علم و فن در جهان امروز آن قدر سریع و شتابان است كه هرگز هیچ كشور مقتدری در دنیا خود را از دریافت اخبار و اطلاعات مربوط به مراكز دیگر با كشورهای دیگر بی نیاز نمی‎داند. حتی كشورهای در حال توسعه، یا حتی كشورهای فقیر به تناوب سود می‎برند.

اگر حادثه‎ای در نقطه‎ای از جهان روی داد با مخابره خبر آن، در عرض كمتر از یك صدم ثانیه به سراسر جهان همه مردم دنیا به كمك این قسمت از كره خاكی می‎شتابند و همه این‎ها ممكن نیست مگر به وسیله تكنولوژی ارتباط و اطلاعات گسترش سیستم‎های اطلاعاتی در سراسر جهان از قبیل ماهواره‎ها، سیستم‎های مایكروویو، سیستم‎های اطلاعات كامپیوتری و غیره … جهان بزرگ ما را تبدیل به یك دهكده كوچك كرده است، به طوری كه هر فرد از هر ملیتی در دورترین فاصله كره خاكی می‎تواند در آن واحد با دیگری ارتباط برقرار كند و هر اتفاقی هرچقدر كوچك و بی اهمیت توسط سیستم‎های پیشرفته تبادل اطلاعات به دورترین فاصله از آن نقطه مخابره می‎شود، گو اینكه فاصله در جهان ما از بین رفته و بعد جغرافیایی كره زمین و چه بسا فضای كیهانی تبدیل به مسافتی كوتاه شده است.

چكیده پروژه

پروژه در پیش رو دارید جهت انجام پروژه فارغ التحصیلی دوره علمی كاربردی كامپیوتر در سال تحصیلی 84-83 به انجام رسیده است. این پروژه زیر نظر استاد ارجمند جناب آقای مهندس ترك زاده مراحل تكمیلی خود را طی نمود.

در طراحی پروژه از نرم‎افزارهای زیر استفاده شده است:

Dream weaver*

SQL serer*

ASP.Net*

این پروژه كلیه امكانات سایت یك هتل را دارا می‏‎باشد و اطلاعات لازم در این زمینه را در اختیار مراجعه كنندگان می‎گذارد.

به عنوان مثال فردی كه بخواهد از این سایت استفاده نماید بعد از مطالعه امكانات هتل و بازدید اتاق‎ها می‎تواند با تكمیل فرم رزرو اتاق مورد نظر خود را رزرو كند.

فصل اول

آشنایی بااینترنت

تاریخچه اینترنت

برای درك اساسی و بنیادین یك علم و جهت‌گیری به سمت جنبه‌های علمی آن دانستن تاریخ و علل بوجود آمدن آن ضروری می‌نماید. لذا ابتدا به تشریح تاریخ این علم می‌پردازیم. تولد ارتباطات كامپیوتری تاریخ جالبی دارد و آن به رقابت بین دو ابر قدرت قرن بیستم یعنی اتحاد جماهیر شوروی سابق و ایالت متحده آمریكا مربوط می‌شود. همانطور كه می‌دانید اولین ماهواره مصنوعی ساخت دست بشر در سال 1975 به نام اسپوت نیك توسط شوروی به فضا پرتاب گردید درست از همین سال علم تبادل اطلاعات كامپیوتری بوجود آمد.

ماهواره‌های در ارتباط مخابراتی و جاسوسی و به طور كلی جذب اخبار و ارقام توانائیهای فراوانی دارند. این توانایی و قابلیت كاملاً مورد توجه دانشمندان آمریكایی و بطور كلی نظام آمریكایی بود. نظامی كه در این زمینه در آن سالها دارای عقب ماندگی محسوسی از شوروی بود لذا مراكز تحقیقاتی بطور اعم و مراكز نظامی بطور اخص در آمریكا مامور شدند تا با توجه به قابلیت توانایی موشك‌های شوروی در پرتاب ماهواره‌ها به فضا در نتیجه حمل بمب اتمی توسط موشك و پرتاب آن به شهرهای آمریكا و همچنین توانایی گسترده مخابراتی شوروی سیستمی را طراحی كنند كه اگر به فرض یكی از شهرهای آمریكا توسط بمبهای اتمی نابود شد سیستمی موجود باشد و اطلاعات موجود در كامپیوترهای این شهر را قبل از نابودی به شهر دیگر منتقل كند. دانشمندان و محققان در پنتاگون (وزارت دفاع آمریكا) موفق به طراحی سیستمی شدند كه قابلیت انتقال اطلاعات مثلاً از طبقه دوم پنتاگون اتاق 402 را به طبقه چهارم اتاق 944 و سایر طبقات و اتاقهای این وزارتخانه را داشت. یعنی دو كاربر در چند نقطه مختلف این سازمان توانایی تبادل اطلاعات بین یكدیگر و بین یك كامپیوتر مركزی را داشته باشند و همچنین می‌توانستند توسط این سیستم به تبادل نامه بپردازند كه این سیستم انتقال نامه هم اكنون پست الكترونیكی نامیده می‌شود. اما یاد‌‍آوری این نكته ضروری می‌نماید كه در سیستم‌های مدرن امروزی و سیستمهایی كه در آینده طراحی خواهند شد انتقال نامه به یك موضوع پیش پا افتاده و بسیار ساده تبدیل خواهند شد. در سیستمهای آینده انسان خود انتخابگر خواهد شد و آنچه كه او را اراده كند كه انجام دهد فقط با یك كامپیوتر و یك مودم و یك خط تلفن در منزل یا محل كار او امكان پذیر می‌شود.

به هر حال سیستمی كه شرح گردید در ابتدا به نام آرپا مشهور شد ماموریت اصلی و نهایی آرپا تحقیق و اتصال كامپیوترهای دانشگاه و مراكز نظامی از طریق بستر مخابراتی به نحوی بود كه چندین كاربر بتوانددر یك محیط ارتباطی با هم شریك شوند. هدف ایجاد شبكه‌هایی بود كه در آن اطلاعات كه همان داده‌های كامپیوتری می‌باشند بتوانند از نقطه‌ای به نقطه دیگر بروند و تمام شبكه‌های محلی در نقاط مختلف به یكدیگر متصل شوند.

البته در ابتدا هدف آرپا ایجاد شبكه‌ای مانند اینترنت نبود وفقط یك اقدام احتیاطی در مقابل حمله احتمالی موشكهای اتمی دوربرد اتحاد جماهیر شوروی بود. در اوایل 1973 یعنی زمانی كه سیستمهای كامپیوتری بزرگ در بازار بودند و هنوز خبری از كامپیوترهای شخصی نبود آرپا كه با افزوده شدن (DEFENCE ) به آژانس پروژه‌های پیشرفته دفاعی به DARPA تغییر نام داده بود شروع به كار بر روی پروژه جدیدی برای به هم مرتبط سازی سیستم‌ها كرد هدف از این پروژه یافتن راهی برای متصل ساختن شبكه‌ها به یكدیگر بود البته باید توجه داشت كه هر یك از این شبكه‌ها برای جابه جایی اطلاعات خود از روش‌های متفاوتی استفاده كردند.

وقتی روش مرتبط ساختن كامپیوترهای شخصی مطرح می‌شد صاحبان شبكه‌ها می‌توانستند از طریق تجهیزات خاصی موسوم به دروازه‌ها شبكه‌های خود را به هم وصل كنند كه البته ارتباط بین شبكه‌ها احتیاج به پروتكل های مناسب داشت.

در سال 1962 پاول بارن در مقاله‌ای تحت عنوان روی شبكه‌های ارتباطی توضیحاً به تشریح شبكه‌های PACKET SWITCH پرداخت در این روش داده‌ها به قطعات و بسته‌های كوچكتری خرد می‌شوند و هر بسته شبیه یك نامه پستی شامل آدرس فرستنده و گیرنده است و می‌تواند از هر مسیری به مقصد برسد در مقصد بسته‌ها مجدداً یك پارچه می‌شوند و به فرم كامل تحویل مقصد می‌شوند. در سال 1969 ایالات متحده چهار كامپیوتر را با استفاده از تكنولوژی PACKET SWITCH در ایالت های كالیفرنیا و یوتا به هم متصل كرد این شبكه خوب كاركرد و كاربران این كامپیوترها توانستند تقریباً همزمان به دیگر كاربران پیام بفرستند و فایل به اشتراك بگذارند، این پروژه همان آرپا نام گرفت اما یك كلمه جدید به انتهای ان اضافه شد و به صورت (ARPANET ) درآمد با گذشت زمان، كامپیوترها و كابران جدید در سایت های دولتی و دانشگاهی به آن اضافه شدند در سال 1970 كامپیوترهای میزبان استفاده از پروتكل كنترل شده NCP را شروع كردند و یك سال بعد به تعداد گره‌های این پروژه به 15 و تعداد میزبانهای آن به 32 عدد رسید در همین سال شخصی به نام نایلون سیستم نامه‌رسان الكترونیكی را برای یك شبكه توزیع شده ابداع نمود در سال 1973 كشورهای بریتانیا و نروژ به ARPANET متصل شدند در سال 1974 دكتر رابرت متكالف نیز نظریه خود را در مورد اینترنت ارائه داد در همین سال سیرف و باب كان جزئیات پروتكل TCP را ارائه داد كمپانی BBN نیز بر نسخه تجاری آپارنت به اسم رتل بنت را ارائه كرد. از اواسط دهه 1970 تا 1980 شبكه‌های كوچكی از آرپانت استفاده كردند و تصمیم گرفتند تا به صورت شبكه‌ای با هم كار كنند آنها آرپانت را به عنوان هسته انتخاب كردند و شروع به ارتباط از طریق خطوط استیجاری نمودند در سال 1986 سرعت این شبكه‌ها 56 كیلو بیت در ثانیه بود. سرانجام در سال 1990 آرپانت تغییر یافت و نام اینترنت بر روی آن گذاشته شد. در آن زمان از سیستم‌های یونیكس در یك محیط خط فرمانی برای استفاده از امكانات اینترنت استفاده می‌شد با دستوراتی مثل FTPو TELNET برای اتصال و استفاده از سایر امكانات اینترنت استفاده می‌شد كه لازم بود هر بار كاربر شناسه كاربری و رمز عبور وارد نماید.

فصل دوم

آشنایی با وب جهانی

تاریخچه صفحات وب

وب جهانی بخشی از اینترنت است كه یك مدل ارتباطی را مشخص می‌كند بر روی وب جهانی اطلاعاتی وجود دارد كه تنها با یك كلیك در اختیار قرار می‌گیرد. وب‌ها منابعی اطلاعاتی در اینترنت هستند وب سایت با صفحه وب متفاوت است وب سایت ممكن است شامل چندین صفحه، فایل، تصویر، صوت و غیره باشد پس هر وب سایت متشكل از صفحات مختلفی است كه یكی از آنها به عنوان Home page شناخته می‌شود. صفحات هر سایت وب بر روی كامپیوتری قرار دارد كه به مشتریان وب خدمات ارائه می‌دهد این كامپیوتر می‌تواند یك كامپیوتر خصوصی یا یك Server شبكه باشد كه برای امور دیگری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. به هر حال این كامپیوتر باید به اندازه كافی بزرگ بوده تا قابلیت سرویس‌دهی به درخواست‌های همزمان را داشته باشد.

در سال 1980 در مكانی به نام CERN (آزمایشگاه اروپایی مربوط به فیزیك ذرات) شخصی به نام تیم برنزلی توسعه اتصالات كامپیوترهای جهانی را پیش‌بینی كرد كه از طریق آن بتوان به تمام انواع اطلاعات و فایل‌های جامعه فیزیك دست یافت در سال 1989 پیشنهادی را ارائه كرد كه آغازگر وب جهانی بود به زودی مشخص شد كه موضوع اجتماع متصل به هم می‌تواند فراتر از فیزیك باشد بعد از آن وب جهانی متولد شد و سازمانهای به فكر مونتاژ سخت‌افزار شدند و با چگونگی توسعه این شبكه گسترده آشنایی پیدا كردند اولین كامپیوترهای وب جهانی در CERN تولید شد. این كامپیوترها منجر به توسعه وب جهانی شدند.

در ‌آغاز وب جهانی فط شامل چندین ماشین SERVER/CILENT بود اما پس از چند سال بسیار گسترده شد كامپیوترهای SERVER/CILENT اساس اینترنت هستند بطور كلی SERVER كامپیوتری است كه داده‌ها و اطلاعات را تحویل می دهد و CLIENT كامپیوتری است كه داده‌ها و اطلاعات را درخواست می‌كند. در سال 1993 وب فقط پنجاه SERVER داشت در مدت هجده ماه این عدد به سی هزار عدد افزایش یافت در حال حاضر میلیون ها SERVER وب در جهان وجود دارد.

محتویات وب

می‌خواهیم ببینیم چه عناصری در صفحات وب نقش اصلی را بازی می‌كنند.

HTML : زبان برنامه نویسی وب جهانی كه به مرورگر می‌گوید چگونه متن، پیوندها، گرافیك و سایر رسانه‌های اسناد را نمایش دهد. این زبان اساس تمام صفحات وب است.

كنترل گر وب: مسئول نگهداری و بازسازی سند وب جهانی است كنترل‌گرهای وب نیروی خلاق ماورای وب جهانی هستند.

نام دامنه: نامی است كه به هر كامپیوتر موجود در وب جهانی داده می‌شود كه به عنوان تهیه كننده اطلاعات فایل‌هاست اسامی دامنه دو یا چند عبارت است كه با نقطه از هم جدا می‌شوند مثل: WWW.MIT.EDU

URL : آدرس اسناد وب جهانی است كه گاهی آدرس وب جهانی نیز نامیده می‌شود مثلا: http/www.yahoo.com سایت یاهواست.

كاربردهای وب جهانی

وب جهانی كاربردهای فراوانی دارد. سرگرمی‌، تجارت، آموزش، تبلیغات و هزاران كار دیگر در وب جهان امكان پذیر است. می‌توان برای خرید اتومبیل به سایت‌های مربوط به كارخانه‌های معروف دنیا مراجعه كرد و از تازه‌ترین مدل های اتومبیل همراه با رنگ، قیمت، و سایر مشخصات با خبر شد. می‌توان برای خرید كتاب به سایت‌های معروف اینترنت مراجعه كرد.

فروشگاه‌های بزرگ كتاب مثل آمازون آمادگی ارائه هرگونه خدماتی را در خصوص كتاب دارند. ناشرین معروف دنیا سایت‌هایی دارند كه كتب خود را همراه با آن ارائه دهند.

اگر به تجارت علاقه دارید می‌توانید گزارش سالانه قیمت های فعلی كالا، موجودی كالا و سایر اطلاعات را بدست آورید. برای تفریح و سرگرمی نیز سایت های خاصی وجود دارد. اگر به هنر و موسیقی علاقه‌مند هستید سایت های مربوط به آنها در اینترنت فراوان است اگر می‌خواهید در دانشگاه‌های دنیا تحصیل كنید، اگر به تازه‌ ترین مقالات رشته‌های خاصی علاقه دارید. می‌توانید به سایت های معروف آنها مراجعه كنید.

وب پویا و تفاوت آن با وب ایستا

در آغاز وب یك رسانه ایستا بود بصورت سیستمی طراحی شد كه برای مبادله مقاله‌های تحقیقاتی به كار رفته است و شكل آن مثل یك كتاب الكترونیكی بود. سایت های وب وقتی كه ساخته شدند به مدت چندین ماه تغییر نمی‌كردند. تازگی اطلاعات مبتنی بر وب به همراه محیط توسعه اولیه منجر به استانداردهایی شد كه با اسناد دست نویس قابل مقایسه است.

با رشد وب به قوت‌های آن نیز پی برده شد بدین ترتیب وب دیگر از حالت یكنواخت و ایستا درآمد بطوریكه ظاهر و محتویات آن تغییر كرد. ایجاد سایت های پویا برای كسانی كه از اینترنت استفاده می‌كنند الزامی است در غیر اینصورت سایت انها به عنوان یك شهر متروكه محسوب خواهد شد.

بعضی از ویژگی‌های پویایی كه مخاطبان اینترنت به آنها علاقه مند هستند عبارتند از:

حساسیست نسبت به زمان به جای محتویات دائره المعارف

تغییر محتویات و سبك طراحی

سازگاری با نسل های جدید سخت افزار، نرم‌افزار و استانداردهای تحویل اطلاعات

پشتیبانی از ارتباط با مخاطبین سایت

مدیریت موثر برای افزایش كیفیت اطلاعات

سالیانه هزاران وب سایت به دلیل كهنه شدن از رده خارج می‌شوند برای همین سایت های از دور خارج می‌شوند هزینه‌های زیادی مصرف شده است. در سال 1997 در حدود 1000 وب سایت از رده خارج شد و در سال 1998 تقریباً 2000 سایت وب از دور خارج شد و برای اینكه سایت‌های پویا جذاب باشند باید ویژگی‌های زیر را داشته باشند:

در هر بار مراجعه چیز جدیدی برای ارائه كردن داشته باشد.

رابط ها و برنامه‌نویس، منعكس كننده گرایش های جدید در سبك نرم‌افزار باشند

پاسخ به تغییرات در ترافیك كارگزار و بیننده از طریق عدم نیاز به كاربران با تجربه

عدم وجود گرافیك‌های نامفهوم و رابط‌های ناقص

كنترل شخصی و سفارشی سازی محتویات صفحات وب

فصل سوم

اصول طراحی صفحات وب

اصول طراحی صفحات وب

- مراحل طراحی صفحات وب

- روش‌های برنامه‌نویسی تحت وب

- سرویس‌های مورد نیاز جهت راه اندازی یك سایت وب

- ساخت صفحات وب در سایر برنامه‌ها

- ایجاد جذابیت در صفحات با استفاده از امكانات چند رسانه‌ای

مراحل طراحی صفحات وب

براساس تجربیات و مشاهده بدست آمده شاید بتوان مراحلی را برای طراحی صفحات وب مطرح كرد این مراحل عبارتند از:

- توجه به مخاطب

- تعریف توابع و ساختارهای موردنظر

- خلق یك طراحی تصویری

- تنظیم محتویات با توجه به عناصر تصویری

- طراحی، تست پوسته عملیاتی

- تعیین محتویات صفحه

- تست و ارزیابی صفحه

- انتشار صفحه وب در اینترنت

توجه به مخاطب

صفحات وب طراحی می‌شوند تا دیگران از آنها استفاده كنند، آیا مخاطبین خود را می‌شناسید؟ این كار بسیار دشوار است زیرا ممكن است افرادی كه با كامپیوتر كار می‌كنند به زودی عوض شوند.

باید از سطح اطلاع، امكانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و تخصص‌های مخاطبین خود خبر داشته باشید علاوه بر این توانایی‌های خود را نیز مورد بررسی قرار دهید.

برای این منظور موارد زیر را در نظر داشته باشید:

مشخص كنید كه برای ایجاد صفحه به چه مواردی نیاز دارید

صفحه وب را توصیف كرده راه ‌حل‌هایی را برای حل این مسئله ارائه دهید.

وضعیت مخاطب خود را روشن كنید

ابزارهایی را كه برای طراحی صفحه وب در اختیار دارید مورد بررسی قرار دهید

زمان‌بندی طراحی صفحه را مشخص كنید

با مخاطب خود ارتباط برقرار كنید و نظرات وی را جویا شوید

یك سایت بسیار عالی وقتی تعداد اندكی آن را دیده یا از آن استفاده كرده‌اند مفهومی ندارد و یا یك انیمیشن زیبا وقتی روی صفحه‌ای قرار دارد كه مراجعه كننده نتواند آن را ببیند حتی ارزش طراحی را ندارد یك وب سایت باید مراجعه كننده خود نوعی پاداش در نظر بگیرد.

یك سایت نابسامان با نوع خط و رنگ ناموزون تأثیر منفی بر مراجعه كننده می‌گذارد (طراحی و جذابیت نوعی پاداش برای مراجعه كننده محسوب می‌شود) راهنمایی كردن مراجعه كننده یكی از مهمترین كارها در یك سایت است.

در بعضی سایت های بزرگ كه 24 ساعته در حال عرضه كالا یا اطلاعاتشان هستند می‌بینیم كه راهنمایی‌های لازم برای مراجعه كننده صورت نمی‌گیرد و تمام تلاش گردانندگان سایت تقریباً به هدر می‌رود، طراح وب باید كاری كند كه مراجعه كننده پس از ترك سایت فكر دوباره آمدن به سایت را داشته باشد.

روشهای برنامه‌نویسی تحت وب

زبان HTMLمهمترین زبان اشاره‌ای می‌باشد كه بیشتر صفحات وب با این زبان نوشته شده و یا از آن استفاده می‌كنند برمبنای SGML كه یك استاندارد مدیریت اطلاعات است ایجاد گشته است. این استاندارد توسط سازمان بین‌المللی استاندارد ISO در سال 1986 به قصد مهیا نمودن اسنادی كه اطلاعات قالب‌بندی شده و دارای پیوند را مستقل از كاربرد و سكوی سخت‌افزار ارائه نماید، معرفی شد. HTML دارای برچسب‌هایی می‌باشد كه این برچسب‌ها به سند اضافه می‌شود و طریقه نمایش را از طریق مرورگر مشخص می‌كنند HTML شامل موارد زیر می‌شود:

ساختار برنامه

برچسبهای Text

تصاویر و صدا

جداول

پیوندها

نقشه

Frameها

فرم‌ها و عناصر آنها مثل (Key,Editor,Radio button,check box,Input line,….. )

می‌توان برنامه‌های HTML را در هر ویرایشگر متنی مثل Edit در Dos و یا Notepad در Windowsبنویسید و آنها را توسط مرورگرهایی چون Internetexplorer یا Netscape اجرا و مشاهده نمایید. البته HTML دارای Generatorهایی مانند Dreamweaver نیز می‌باشد كه از طریق آنها می‌توان این صفحات را ایجاد كرد.

DHTML

HTML پویا است كه امكان خلق صفحات وب تعاملی با قابلیت های چندرسانه‌ای را ایجاد می‌كند، برای خلق HTML پویا می‌توان از زبان‌های اسكریپتی مختلفی استفاده نمود كه با استفاده از قابلیت‌های آنها می‌توان عناصر اعم از Tagها، تصاویر، اشیاء، متون را تغییر داد. HTML پویا دست آورد نسبتاً جدیدی در عرصه وب است.

برنامه‌نویسی به زبان جاوا

جاوا زبان برنامه‌نویسی است كه توسط شركت SunMicrosystem ارائه شده و شباهت‌های بسیاری به زبان C++ دارد این زبان برنامه‌نویسی را می‌توان درباره متنوعی از كاربردهای وب و مهمتر از همه در كاربردهای توزیع شده بكار گرفت. برنامه‌های كوچك نوشته شده به زبان جاوا، كه اصطلاحاً Applet گفته می‌شوند را می‌توان درون صفحات HTML قرار داد شركت SUN جهت عمومیت دادن جاوا source كامپایلر آنها را بصورت رایگان در اختیار شركت های مختلف خصوصاً شركت‌های نویسنده مرورگر قرار داد این باعث شد كه بسیار عمومیت پیدا كند طوری كه به عنوان یك زبان برنامه‌نویسی باز معرفی شود. با استفاده از جاوا می‌توان توسط مرورگر بطور مستقیم به پایگاه داده‌ها دسترسی پیدا كرد.

Activex

برنامه‌نویسی ماژلار سالها برنامه‌نویسان را به خود مشغول داشته بود لذا محرك اصلی كه به توسعه سیستم عامل ویندوز منجر شده نیز كدهای قابل اشتراك و قابل استفاده مجدد بود. Activex در سال 1996 به عنوان استراتژی اصلی مایكروسافت برای اشیاء توزیع شده و وب ارائه شد.

برنامه‌های Plug-Ins

سوپاپ برنامه‌نویسی تحت وب می‌باشد یعنی اگر هیچ روشی نتوانیم سیستم خود را تحت وب پیاده كنیم در این حالت باید امكانی را به مرورگر اضافه كنیم كه برنامه‌ها را اجرا كند. Plug-Ins برنامه‌هایی هستند كه توسط شركت‌های مختلف نوشته می‌شوند و این امكان را به مرورگر می‌دهد كه بتواند فایل هایی با پسوند خاص را كه در حالت عادی قادر به نمایش آنها نیست، نمایش دهد.

Asp

شركت مایكروسافت از طریق این روش مهمترین ویژگی های روش‌های قبل را مثل دسترسی به بانك‌های اطلاعاتی، دسترسی به سیستم عامل، سرعت و امنیت بالا را مورد توجه قرار داده است در برنامه‌نویسی وب دو نوع اسكریپ داریم:

اسكریپ سمت سرویس دهنده (روی سرویس دهنده اجرا می‌شوند)

اسكریپ سمت سرویس گیرنده (روی سرویس گیرنده اجرا می‌شوند)

ASP محیطی مبنی بر اسكریپ نویسی سمت سرویس دهنده می‌باشد كه موجب ساخت برنامه‌های پویا و محاورهای می‌شود. این برنامه‌ها زمان زیادی را برای پردازش تلف نمی‌كنند. راجع به این تكنولوژی در فصول بعد بیشتر توضیح داده خواهد شد.

سرویس‌های مورد نیاز جهت راه‌اندازی یك سایت وب

مهمترین سرویس‌های مورد نیاز جهت ایجاد یك سایت وب عبارتند از:

IIS

DNS

DHCP

RAS

IIS (Internet information Service)

این سرویس جهت ایجاد سرویس دهنده وب می‌باشد در Windows NT Option Pack نیز قرار داده شده در كل یك محیط برنامه‌نویسی و ارائه خدمات را برای نوشتن وب اینترنتی ارائه می‌كند موارد زیر به همراه HST ارائه شده‌اند:

A . سرویس دهنده WWW

B . سرویس دهنده FTP

C . سرویس دهنده تراكنش (MTS)Microsoft

D . سرویس دهنده Microsoft SMTP

E . سرویس دهنده Microsoft MNTP

F . سرویس دهنده Microsoft NNTP

G . سرویس دهنده index Microsoft

H . سرویس دهنده Microsoft Certificate

I . Microsoft Server Express

DNS(Domain Name Service)

در اكثر شبكه‌های بزرگ یك سرویس دهنده بنام Name server داریم كه وظیفه انجام عملیات Naming (یعنی تبدیل اسم به آدرس) را برعهده دارد.

DNS در یك شبكه TCP/IP وظیفه تبدیل نامهای اینترنتی مثل WWW.cnn.com به آدرس‌های IP مثل 107.2.31.150 را برعهده دارد بسته اطلاعاتی انتقالی جهت رسیدن به مقصد نیاز به عدد IP دارد و از طریق نام حوزه، مسیریابی ممكن نیست با نسب DNS سیستم به سرویس دهنده نام حوزه تبدیل خواهد شد.

DHCP(Dynamic Host configurate protocol)

طریقه نسب IP به كاربران به دو صورت ایستا، پویا انجام‌پذیر است در حالت ایستا یك كاربر یك آدرس IP دارد كه مخصوص خود او می‌باشد و باید آنرا در سیستم خود نصب نماید.

Control panel-àNetworkàTCP/IPà PropertiesàIP Address

با نصب DHCP امكان انتساب پویای IP از سوی سرویس دهنده به سرویس گیرنده اضافه می‌شود با این كار دیگر كامپیوترهای سرویس گیرنده به سادگی به شبكه متصل خواهند شد و سربار سرپرستی كاهش خواهد یافت. اگر نیازی به تغییری در شماره‌های IP وجود داشته باشد تنها DHCP تغییر می‌كند و نیازی به تغییر در سرویس گیرنده‌ها نیست با نصب DHCP سیستم به یك سرویس دهنده DHCP تبدیل خواهد شد در نرم‌افزار DHCP Management در منوی Scope می‌توان محدوده IP كه باید بصورت پویا به كاربران داده شود (طبق كلاس IP ) را مشخص كرد.

RAS(Remote Access Service)

RAS یك سرویس می‌باشد كه با نصب آن سیستم مربوطه به یك سرویس دهنده راه دور تبدیل خواهد شد، و وظیفه آن مدیریت و كنترل پورتها و مودم‌های متصل به آنها همچنین كاربران راه دوری است كه از طریق خط تلفن با سرویس دهنده ارتباط برقرار نموده‌اند، می‌باشد این نرم‌افزار هنگامی بكار می‌رود كه بخواهیم از طریق كارت Mutiport امكان دسترسی از راه دور را فراهم كنیم بعد از نصب RAS تمامی پورت‌ها و مودم‌ها تشخیص داده شده و مدیریت می‌شوند. در صورت تماس تلفنی كاربر RAS خودش گوشی را برداشته و شناسه كاربر و رمز عبور را سؤال می‌كند و ارتباط را برقرار می‌كند.

ساخت صفحات وب در سایر برنامه‌ها

صفحه وب در واقع یك سند (document ) است سندی كه در قالب فایل HTML ذخیره می‌شود اما به جز این موارد با سایر اسنادی كه در برنامه‌های تولید سندی چون واژه پردازها (Microsoft word, word, word perfect ) نشر رومیزی (Microsoft publisher adobe pagemarker ) و برنامه‌های نمایشی (Microsoft power point ) ساخته می‌شوند تفاوتی ندارند. چنانچه این برنامه‌ها توانایی ذخیره اسناد تحت قالب HTML را داشته باشند، آیا ابزارهای كاملی برای ساخت وب محسوب می‌شوند؟ پاسخ این است در اكثر موارد این برنامه‌ها می‌توانند فایلهایی را به عنوان HTML ذخیره كنند بنابراین چنانچه اینگونه برنامه‌ها را در اختیار داشته باشید می‌توانید:

پرونده‌های موجود خود را اعم از شرح حال، داستانها، آگهی‌ها، بروشورها و غیره را باز كنید و تنها با چند كلیك آنها را به فایل‌ها HTML تبدیل نمایید در این صورت بدون نیاز به تایپ مجدد آنها می‌توانید پرونده‌های خود را در Frontpage Experess ویرایش كنید.

صفحات وب جدیدی را در این برنامه‌ها خلق كنید و از مزایا و امكانات آنها بهره بگیرید.

فایل‌ها را بطور كامل در برنامه‌ دیگری خلق و منتشر كنید و هیچ‌گاه آن را منتقل نكنید.

ایجاد جذابیت در صفحات وب با استفاده از امكانات چندرسانه‌ای

این بخش را با ارائه مسائل زیر آغاز می‌كنیم:

آماده‌سازی تصاویر برای وب

افزودن تصاویر (و پس‌زمینه‌های تصویری)

ارتقای كیفیت صفحه با استفاده از صدا، تصویر و جلوه‌های ویژه

تصاویر درون برنامه‌ای:

فایل‌های تصویری انواع گوناگونی دارند معمول‌ترین آنها در كامپیوترهای شخصی bmp.pcx می‌باشند كه بیشتر در ویندوز مورد استفاده قرار می‌گیرند و رایج‌ترین آنها در مكانتاش فایل‌های TIFF هستند اما از فایل‌های نوع gif بیشتر از سایر انواع در مورد تصاویر درون برنامه‌ای استفاده می‌شود رتبه دوم فایل‌های مورد استفاده تصاویر درون برنامه‌ای به فایل‌های نوع jpeg با پسوند jpg . اختصاص دارد.

ساختن و بدست آوردن فایل‌های تصویری:

تصاویر مورد نیاز برای صفحه وب را از كجا می‌توان بدست آورد؟ پاسخ این است كه شما می‌توانید به روش‌های زیر تصاویر دلخواه را بدست آورید:

نقاشی / رسم: می‌توانید از یك برنامه نقاشی یا رسم تصاویر برای خلق گرافیك‌های درون برنامه‌ای استفاده كنید.

برقراری ارتباط با اینترنت

- انتشار صفحه وب

- مقدار فضای مورد نیاز

- دیدار صفحه خود از طریق اینترنت

- آزمایش و بهنگام‌سازی صفحه وب

تبدیل:اگر تصاویری كه باید در صفحه وب شما قرار گیرند موجود هستند اما قالبGif, JPEGرا ندارند با استفاده از برنامه نقاشی، یك برنامه كمكی آن را قالب‌های مورد نظر تبدیل كنید.

پویش: با بكارگیری یك پویش‌گر عكس‌ها و تصاویر را پویش كنید.

تصویربرداری:افرادی كه دوربین دیجیتال در اختیار دارند می‌توانند تصاویر یا فیلم‌های دلخواه را به صورت زنده تهیه نمایند.

استفاده از مجموعه تصاویری كه در وب موجود می‌باشد و بسته‌های نرم‌افزار تجاری وجود دارند نیز مجاز می‌باشد.

«مجموعه تصاویر» یا مجموعه برشهای هنری Clipart فایل‌های تصویری و گاه سایر فایل‌های رسانه‌ای مانند تصاویر متحرك animation یا برش‌های صوتی هستند كه كاربر خود آنها را خلق نكرده است بلكه بصورت آماده در اختیار او گذاشته شده است تا در ساخت صفحات وب یا سایر اسناد مورد استفاده قرار دهد این مجموعه‌ها بر روی وب به همراه برخی از بسته‌های نرم‌افزاری عرضه می‌شود شما می‌توانید آنها را از طریق اینترنت یا خرید cd مربوطه از فروشگاه‌های نرم‌افزار تهیه نمایید.

نكات مهم در خصوص تصاویر درون برنامه‌ای

به طور كلی، توصیه می‌شود كه در حد امكان از فایل‌های GIF استفاده كنید بدین طریق می‌توانید مطمئن باشید كه هر كاربر با استفاده از یك مرورگر گرافیكی می‌توانید تصویر شما را مشاهده كند از نظر تئوری انتقال یك فایل تصویری 20KB از سرویس دهنده به مرورگر شخصی كاربر با سرعت اتصال اینترنت 28/8kbps كمتر از 10 ثانیه طول می‌كشد اما عوامل بسیاری بر این انتقال تأثیر می‌گذارند این عوامل عبارتند از: سرعت دستیابی دیسك سرویس دهنده، سرعت پردازنده و میزان حافظه موجود در كامپیوتر شخصی مشتری كارآرایی نرم‌افزار مرورگر و سرعت چند وظیفه‌ای.

با وجود قاعده 1 ثانیه برای 2kb روش خوبی برای تخمین سرعتی است كه صفحه وب شما بر روی صفحه نمایش اكثر كاربرها ظاهر می‌شود با توجه به این محاسبه بررسی كنید كه كاربران چه مدت را باید انتظار مشاهده صفحه شما باشند اندازه فایل HTML خود و تمام تصاویر درون برنامه‌ای را در نظر بگیرید و به آن بیافزایید حداكثر مقدار توصیه شده 30KB است اینگونه صفحه و تصاویر آن در حدود 15 ثانیه در كامپیوتر كاربر بار می‌شوند اگر دریافتید كه فایل‌های صفحه شما بسیار بزرگ است و در نتیجه سرعت دستیابی پایین است بهتر است كه تعداد آنها را كاهش دهید در غیر اینصورت با انجام روش‌های زیر می‌توانید صفحه خود را به صورتی فشرده‌تر ارائه دهید:

تصاویری را بكار ببرید كه جای كمتری را در صفحه اشغال می‌كنند

تصاویر كوچك‌تر یعنی فایل‌های كوچكتر

رنگ‌های كمتری را مورد استفاده قرار دهید.

صفحات وب متنی را تولید كنید (وقتی صفحه شما انباشته از تصاویر گرافیكی است توصیه می‌شود كه نسخه‌ای از صفحه را بصورت فقط متنی تهیه نمایید و سپس پیوندی را در صفحه قرار دهید كه به آن نسخه اشاره كند در این صورت كاربرانی كه فاقد مرورگرهای گرافیكی هستند یا تمایلی به دیدن تصاویر ندارند می‌توانند از این نسخه استفاده كنند.

از رسانه‌های [thumbnail] و خارجی استفاده نمایید اگر تصاویر شما بزرگ باشد بدیهی است كه زمان دستیابی به آنها كاهش می‌یابد بنابراین در چنین مواردی چنانچه امكان بكارگیری تصاویر كوچك‌تر وجود ندارد توصیه می‌شود از نسخه‌های [thumbnail] آنها استفاده كنید بدین مفهوم كه كاربر با كلیك این نسخه‌ها به اندازه اصلی تصویر دست یابد.

افزودن تصاویر (و پس‌زمینه‌های تصویری)

تصاویر در صفحات وب حكم نمك غذا را دارند مقدار كافی نمك، غذا را خوش طعم می‌سازد اما اگر زیاد شود نامطلوب می‌گردد صفحات وب نیز چنین هستند اگر تصاویری كه در آن درج می‌شوند به اندازه و دقیق انتخاب شده باشند جذابیت صفحه را برای كاربران افزایش می‌دهند.

ارتقاء كیفیت صفحه با استفاده از صدا، تصویر و جلوه‌های ویژه

ساده‌ترین روش افزایش جذابیت صفحات وب اضافه كردن جلوه‌های ویژه و امكانات چند رسانه‌ای می‌باشد یكی از انواع چند رسانه‌ای‌ها كه كاملاً در محدوده توانایی‌های است تصاویر متحرك GIF می‌باشد. صدای پس‌زمینه نیز یك برش صوتی است كه بطور خودكار در هنگامی كه كاربر به صفحه می‌رود نواخته می‌شود گونه‌های مختلفی دارد از قالب‌های صوتی در محیط وب به كار می‌رود اما برای كاربران ویندوز، ساده‌ترین نوع، Wav می‌باشد فایل‌های صوتی از این نوع را خود مؤلف نیز می‌توان پدید آورد این عمل با استفاده از كارت صدای كامپیوتر و یك میكروفن انجام‌پذیر است اكثر كارت‌های صدا برنامه ضبط صوت خود را می‌باشند اما اگر كارت صدای شما این امكان را ندارد می‌توانید از ضبط صورت درونی ویندوز 98 استفاده كنید برای ان منظور باید

Start/program/Accessories/entertainment/Sound Recorder

را انتخاب نمایید و سپس شروع به ضبط صوت خود نمایید.

ساخت [Marquee] به سبك تایمز:

marquee بخش كوچكی از متن متحرك می‌باشد كه درون صفحه وب به صورت چرخشی با رفت و برگشت حركت می‌كند نام marquee سبك تایمز برگرفته از شكل ظاهری تابلوی اعلانات ساختمان نیویورك تایمز در مانهاتان می‌باشد كه با حركت طوماری خود این امكان را فراهم می‌آورد كه مردم اخبار جدید را به طور پی در پی مشاهده نمایند marqueeها سریعترین راه برای افزودن بخش متحرك به یك صفحه وب می‌باشند و معمولا برای متونی مورد استفاده قرار می‌گیرند كه باید بیشتر در معرض دید باشند.

انتشار صفحه وب

بدیهی است كه هدف از ساخت صفحه وب استفاده شخصی مؤلف نمی‌باشد بلكه مقصود این است كه بر روی سرویس دهنده وب و در معرض دید افراد گوناگون قرار گیرد به گونه‌ای كه بتوانند از اطلاعات آن استفاده نمایند. Dream weaver كمك بزرگی برای انتشار است با تنظیم چند پیش فرض و سازماندهی صحیح فایلها خود در می‌یابید كه توانایی انتشار صفحات وب با چند كلیك سریع در این محیط امكان‌پذیر است.

درباره سرویس دهنده وب

همانگونه كه می‌دانید برای انتشار صفحه وب خود بر روی وب به فضایی از دیسك سخت سرویس دهنده وب نیاز دارید. تقریبا كلیه حسابهای اینترنتی امروزی چه با تهیه كننده خدمات اینترنت معمولی و چه با یك سرویس دهنده پیوسته مانند VOL چند مگابایت از فضای سرویس دهنده را در هنگام قرار داد به صفحات وبی اختصاص می‌دهند كه كاربر احتمالا در آینده منتشر خواهد كرد اما چنانچه تهیه كننده فضایی برای انتشار صفحات وب شما منظور نكرده است روشهای دیگری جهت برداشت فضای سرویس دهنده وب وجود دارند كه به برخی اشاره می‌شود.

در محل كار كارفرمای شما ممكن است سرویس دهنده وبی داشته باشد كه اجازه داشته باشید صفحه وب خود را در آن ذخیره كنید مسلماً این امكان رایگان خواهد بود. یك سرویس میزبان وب تعدا رو به رشدی از شركتهای كامپیوتری online خدمات میزبانی فضای وب را ارائه می‌دهند بسیاری از این خدمات مربوط به تهیه كنندگان اینترنتی هستند كه برای كسب درآمد بیشتر فضای سرویس دهنده را نیز اجازه می‌دهد. ساخت سرویس دهنده شخصی – اگر صفحه وب شما نیاز به امنیت بالایی دارد یا استفاده زیادی از پردازنده‌های CGI می‌برد وجود یك سرویس دهنده وب شخصی چاره‌ساز است ساختن سرویس دهنده وب شخصی راه‌حل عمیق‌تری می‌باشد و دسترسی وسیع به خطوط دادهای با سرعت بالا ساخت چنین سرویس دهنده‌های بسیار مقرون به صرفه است.

مقدار فضای مورد نیاز

همانطور كه گفته شد هر چه محتویات صفحه بیشتر باشد فایل آن بزرگتر خواهد بود در نتیجه میزان فضای مورد نیاز وب را به شدت افزایش می‌دهد و علاوه بر آن كاربران وب را در انتظار می‌گذارد صدا و تصویر هم ممكن است بر افزایش فضای لازم تأثیر بسیاری داشته باشد.

اكثر تهیه كنندگان اینترنت و سرویس‌های online حداقل 3مگا بایت فضای آزاد برای هر مشتری در نطر می‌گیرند این فضا گاه تا 10 مگا بایت افزایش می‌یابد مقدار مذكور برای ذخیره 100 صفحه پایه و یك یا دو برش كوتاه ویدیویی كافی است پیش از انتشار باید فضای سرویس دهنده خود را به دست آورید و بهتر است كه نظری هم به صفحه نهایی بیندازید تا از تناسب و صحت كلیه بخش‌های آن اطمینان یابید. آخرین كاری كه باید پیش از انتشار انجام دهید كسب برخی اطلاعات مهم از تولید كننده فضای وب منتخب می‌باشد موارد زیر نكات و اطلاعات خاصی هستند كه دانستن آنها ضروری است:

آیا سرویس دهنده Dream weaver extensions دارد؟ همانطور كه می‌دانید فعالیت‌های جالبی كه توسط Dream weaver انجام می‌گیرد تنها در صورتی به خوبی عمل می‌كنند كه صفحه بر روی سرویس دهنده مجهز به این نرم‌افزار منتشر شود.

نام پروتكل ارتباطی لازم برای upload فایل‌های شما تعداد زیادی از سرویس دهنده‌ها اجازه می‌دهند كه از پروتكل http برای ارسال فایل‌های خود استفاده كنید در حالی كه عده‌ای می‌خواهند از طریق Ftp بفرستد.

آدرس كامل و مسیر مكان ذخیره شدن فایل‌ها: شما باید URL كامل لیست راهنما كه فایل‌های شما در آنجا ذخیره خواهند شد بدانید این URL شامل نام سرویس دهنده مسیر شاخه و نام آن می‌باشد بهتر است كه شاخه مجزایی برای تمام فایل‌های خود داشته باشید.

نام كاربری و كلمه عبور برای دسترسی به امكان ارسال فایل‌ها به سرویس دهنده: تهیه كنندگان سرویس دهنده شما باید نام كاربری و كلمه عبوری را به منظور ارسال فایل‌ها به شما اختصاص دهد.

دیدار صفحه خود از طریق اینترنت

پس از انتشار، باید صفحه خود را از طریق وب آزمایش كنید و به عنوان یك كاربر بخش‌های مختلف آن را مورد بررسی قرار دهید. برای مشاهده online صفحه خود مرورگر را باز می‌كنیم و به اینترنت متصل می‌شویم سپس به همان آدرسی كه برای انتشار صفحات خود تایپ كردید بروید ظاهر آن را ملاحظه نمایید و تمام پیوندها را مشاهده نمایید. اشخاصی كه می‌خواهند از وجود صفحه وب شما آگاه شوند به دو دسته تقسیم می‌شوند اشخاصی كه می‌شناسید و گروهی كه با آنها آشنایی ندارید مؤثرترین شیوه اطلاع‌رسانی به افرادی كه نمی‌شناسید این است كه صفحه خود را در لیست سرویس دهنده‌های مهم اصلی جستجوی اینترنت قرار دهید آدرس‌های زیر مربوط به مشهورترین اینگونه صفحات می‌باشد:

Yahoo (WWW.yahoo.com )

(WWW.excite.com)Excite

(WWW.lycos.com)Lycos

(WWW.altavisa.com)Alta Visa

(WWW.googel.com)google

هنگامی كه صفحه شما به دسترسی در لیست صفحات جستجو یا لیست پیوندهای صفحات مرتبط باشد هر گاه افراد مختلف مطالبی را در ارتباط با موضوع، عنوان، یا مواردی از كلمات كلیدی صفحه شما جستجو كنند به صفحه خواهند رسید در واقع برخی صفحات جستجو به خودی خود صفحه شما را پیدا خواهند كرد سرویس‌هایی مانند Alta vista و Excite برنامه‌هایی را بكار می‌برند كه گاه عنكبوت Spiderیا crawler خزنده نامیده می‌شوند این برنامه‌ها محیط وب را بطور مداوم و منظم پی‌درپی جستجو می‌كنند تا صفحات جدید را بیابند و به لیست صفحات خود بیفزایند اما با افزودن صفحات خود به این صفحات و سایر صفحات جستجو شانس قرار گرفتن آنها در دسته‌بندی صحیح، افزایش می‌یابند كه این خود باعث می‌شود افراد بیشتری بتوانند به صفحه شما دسترسی بیابند و از مطالب آن بهره گیرند.

آزمایش و بهنگام‌سازی صفحه وب

ساخت یك صفحه وب و انتشار آن در وب در ابتدا كار دشواری به نظر می‌رسید اما با گذشت زمان و شكوفایی بیشتر استعدادها و توانمندی‌های مؤلف و كسب تجارت مفیدتر این عمل به فعالیتی لذت‌بخش و سودمند مبدل گشته است اما مهم آن است كه پس از انتشار صفحه بهنگام‌سازی و ارتقای كیفی آن با دقت انجام شود زیرا تنها در این صورت است كه به مرور زمان از رونق آن كاسته نخواهد شد و حتی پیشرفت و توسعه نیز می‌یابد بهنگام‌سازی باید به گونه‌ای باشد كه مؤلف از معتبر بودن صفحه اطمینان حاصل نماید.

آزمایش صفحات:

در هنگام كار بر روی صفحه خود ظاهر آن را از طریق پیش نمایش در Internet Explorer بررسی نمودید و هم‌اكنون نیز صفحه را بصورت online آزمودید آیا راضی هستید و از دید شما همه چیز به خوبی پیش رفته است؟

مسلماً این طور نیست موارد كوچك بسیاری وجود دارند كه تا به حال با آنها برخوردی نداشته‌اند و یا به عبارتی به آنها توجه نكرده‌اید.

كدام مرورگر را باید برای آزمایش صفحه در نظر گرفت؟ اكثر اشخاص در online وب را از طریق internet Explorer یا Netscape مرور می‌كنند بنابراین بهتر است كه حداقل آخرین نسخه این دو مرورگر را مورد بررسی قرار دهید اما به خاطر داشته باشید كه همه افراد امكان استفاده از آخرین نسخه‌های مرورگرها را ندارند بنابراین صفحه‌ای كه در نسخه فعلی IE یا Navigator ، خوب به نظر می‌رسد ممكن است در هنگام مشاهده از طریق نسخه‌های بیشتر مرورگرهای یاد شده دچار مشكل شود.

به یاد داشته باشید كه بسته Netscape Navigator كه به اختصار Navigator نیز خوانده می‌شود معمولا علاوه بر ماهیت مرورگری خود حاوی برنامه پستی و ابزارهای دیگر چون composer است.

درست است كه اكثر مرورگرها در حال نابودی هستند اما اگر تمایل دارید كه كلیه كاربران صفحه شما را ببینند و بتوانند از آن بخوبی استفاده كنند باید صفحه خود را با تمامی این مرورگرها آزمایش كنید و در صورت نیاز تغییرات لازم را در صفحه اعمال كنید. آنچه در خاتمه اهمیت بسیار دارد آزمایش درستی عملكرد پیوندها در مرورگرهای مختلف است زمانیكه پیوندهای موجود بین فایل‌ها، بین صفحات و به تصاویر و رسانه‌های خارجی را معتبر شناخته دیگر نیازی نیست آنها دوباره بررسی كنید هنگامی كه صفحه شما دارای پیوندی خارجی به صفحات وب اشخاص دیگر یا به هر فایل به جز آنهایی كه در سرویس دهنده كنترل می‌كنید می‌باشد باید اغلب این پیوندها را بررسی كنید زیرا فایل‌هایی كه به این پیوندها اشاره می‌كنند ممكن است تغییر یافته باشند به همین دلیل توصیه می‌شود به تمام پیوندهای خارجی حداقل یك بار مراجعه كنید.

بهنگام‌ سازی صفحه:

تصور كنیم كه در روند آزمایش صفحه خود مواردی را یافته‌اید كه نیاز به تغییر یا بهنگام‌سازی دارد روش انجام كار چگونه است؟

باید راكار را با ویرایش فایل‌های اصلی روی كامپیوتر شخصی خود در Dream Weaver با هر نرم‌افزار ویرایش‌گر وب انجام دهید نمی‌توانید نسخه‌هایی از فایل‌ها را كه روی سرویس دهنده قرار دارند ویرایش كنید پس از اتمام تغییرات و بررسی نتایج بصورت Offlin در یكی از مرورگرهای كامپیوتر شخصی خود مراحل انتشار را طی كنید. ارزشیابی و بهنگام‌سازی صفحات كار دشواری است اما گام مهمی برای كسب اطمینان از اینكه صفحات چه كاری را بایست انجام دهند.

در این پروژه ما از نرم‌افزار دلفی جهت ورود اطلاعات به داخل پایگاه داده كه بر روی Server وب سایت قرار دارد و بوسیله آن دانش‌آموزان كارنامه خود را از سایت دریافت خواهند كرد استفاده كرده‌ایم. پایگاه داده این سایت با نرم‌افزار SQL Server طراحی شده است. نرم‌افزار ورود اطلاعات به داخل پایگاه داده ( 2iws ) از چندین فرم ورود اطلاعات تشكیل شده است كه نحوه كار آن در فصل سوم توضیح داده خواهد شد. در اینجا نحوه برقراری ارتباط با پایگاه داده مهم است.

فصل چهارم

معرفی نرم افزارهای کاربردی

معرفی نرم‌افزار SQL Server :

ماكروسافت SQL Server یك راه حل كامل برای پایگاه داده و تجزیه و تحلیل آن است. SQL Server یك جزء كلیدی در پشتیبانی E-Commerce و برنامه‌های كاربردی انبارداری است و در عین حال، محیط‌های دینامیك در حال گسترش را نیز پشتیبانی میكند.

SQL Server یك RDBMS است كه از T-SQL برای فرستادن درخواست‌ها از یك كامپیوتر مشتری به كامپیوتر SQL Server استفاده می‌نماید. یك RDBMS حاوی پایگاه داده‌ها، موتور پایگاه داده و برنامه‌های كاربردی لازم جهت برای مدیریت داده‌ها و اجزاء RDBMS می‌باشد. RDBMS داده‌ها را بصورت ردیف‌ها و ستون‌ها در پایگاه داده سازماندهی می‌كند. RDBMS متضمن ساختار پایگاه داده و همچنین كارهای زیر است.

حفظ و نگهداری رابطه ها بین داده‌های موجود در پایگاه داده.

تضمین اینكه داده‌ها بطور صحیح ذخیره می‌شوند و عدم نقص قوانینی كه رابطه بین داده‌ها را تعریف می‌كند.

در صورت خرابی سیستم، بازیابی داده‌ها تا نقطه‌ای كه سازگاری داده‌ها حفظ شود.

اجزاء پایگاه داده SQL Server شامل زبان پس و جوی ساخت یافته (Qyery Language )، پایگاه داده رابطه‌ای (كه با XML انجام شده است تا برنامه‌های اینترنتی را پشتیبانی كند) می‌باشد. SQL Server براساس ساختار و پایه SQL Server7 ساخته شده است. SQL Server دارای ویژگی‌هایی می‌باشد از جمله سهولت نصب، عرضه و استفاده، مقیاس‌پذیری، انبارداری داده‌ها و یكپارچگی سیستمی با سایر نرم‌افزارها سروری.

پایگاه داده‌ها

پایگاه داده‌ها شبیه به فایل داده‌هاست از آن جهت كه مكانی برای ذخیره داده‌هاست همانند اكثر فایل‌های داده‌ای، پایگاه داده، داده‌ها را بطور مستقیم برای كاربر نمایش نمی‌دهد، در عوض، كاربر یك برنامه كاربردی را اجرا می‌كند تا به داده‌های پایگاه داده دسترسی پیدا كرده و آن را به فرمت قابل فهم برای كاربر نمایش دهد. در پروژه حاضر نرم‌افزار ورود اطلاعات ( 2iws ) این كار را انجام می‌دهد.

SQL

برای كار با داده‌های موجود در پایگاه داده‌ها، باید از مجموعه دستورات و عبارت‌هایی (یك زبان) استفاده كنید كه نرم‌افزار مدیریت پایگاه داده (DBMS ) آنها را پشتیبانی كند. می‌توانید در پایگاه داده‌های رابطه‌ای از چندین زبان مختلف استفاده كنید، معمول‌ترین آنها SQL است. SQL Server استاندارد SAL كه توسط SNSI و ISO در سال 1992 منتشر شد را پشتیبانی می‌كند. SQLی كه توسط SQL Server پشتیبانی می‌شود Transact-SQL نامیده می‌شود و Transact-SQL زبان پایه است كه توسط برنامه‌های كاربردی SQL Server استفاده می‌شود.

اجزاء پایگاه داده SQL Server

پایگاه داده SQL Server از مجموعه جداول تشكیل شده است كه مجموعه خاصی از داده‌های ساخت یافته را ذخیره می‌كنند. یك جدول (entity ) حاوی مجموعه‌ای از ردیف‌ها (tuples ) و ستون‌ها (صفت‌ها) می‌باشد. هر ستون در جدول طراحی شده است تا نوع خاصی از اطلاعات را ذخیره كند. جداول چندین كنترل (محدودیت‌ها، قوانین، تریگرها، پیش‌فرض‌ها و انواع داده‌ای تعریف شده توسط كاربر) دارند كه معتبر بودن داده‌ها را تضمین می‌كند. جداول می‌توانند دارای اندیس باشند كه باعث می‌شوند ردیف‌ها به سرعت پیدا شوند.

برای مثال، پایگاه داده SAHED را ایجاد كردیم تا داده‌های موجود در وب سایت را مدیریت كنیم. جدولی به نام Student ایجاد كردیم تا اطلاعات مربوط به هر دانش‌آموز را ذخیره كنیم و جداول حاوی ستون‌های با نام st-code ، st-name و sf-family برای اطمینان از اینكه هیچ دو كارمندی اطلاعات یكسان ندارند ردیف هم قرار دادیم.

خلاصه‌ای از ASP

روشی برای نوشتن صفحات وب می‌باشد كه روش استفاده از آن به طرق مختلف می‌باشد برای نوشتن كدهای آن می‌توان از Notpad ، Interdev ، … استفاده كرد و اجرای آن در internet Explorer است اكنون توضیحاتی را در این باره بیان می‌كنیم برای استفاده از ASP باید IIS و یا PWS را بر روی ویندوز خود نصب كنید كه IIS در component خود ویندوز 2000 و xp موجود است ولی برای ویندوز 98 یا ME باید PWS را نصب كرد.

كدهای ASP را بین <%%> قرار می‌دهیم البته ممكن است این تنها روش نباشد شما با tagهای </script> … <Script> آشنایی دارید كه می‌توان از آنها استفاده كرد.

البته باید دانست كه در tag HTMLها را می‌توان تو در تو استفاده كرد ولی در ASP از در هم نوشتن tagهای باید خودداری كرد.

ولی می‌توان از tagهای ASP داخل tagهای HTML استفاده كرد. ASP ، tagهای مختلفی دارد از جمله </B>…<B> برای bold كردن جملات است و …

برای فرستادن داده به صورت HTML سه راه وجود دارد كه عبارتند از:

به راحتی اطلاعات را در داخل بلوك ASP قرار دهید.

استفاده از Response Write است.

استفاده از میانبر است كه به صورت <%= نوشته می‌شود. یعنی این دو خط هیچ فرقی با هم ندارند.

The current time is <%=time 0%>

The current time is <%Response.write time/>

%>

نصب IIS : ابتدا در قسمت Control panel رفته و سپس از آنجا Add-Remove programs و سپس Windows Component و V كه جلوی internet information serveices است را می‌زنیم و سپس CD ویندوزمان را می‌گذاریم تا نصب شده باشد و بعد از این كار باید در درایوی كه ویندوز نصب شده شاخه‌ای به نام inetpub نصب شده باشد كه در آن چندین folder به همراه wwwroot موجود می‌باشد كه تمام فایل‌های ASP خود را باید در آن قرار داد.

متغییرها: بخش كوچكی از حافظه را اشغال می‌كند و مقادیری را به خود اختصاص می‌دهد كه دارای انواعی می‌باشد.

انواع داده‌ای یا datetypes

Integer : یك عدد صحیح می‌باشد دو نوع داده با integer مرتبط هستند byte و long میباشند.

Long : اعداد بزرگتر از integer را ذخیره می‌كند و byte كوچكتر از آن را ذخیره می‌كند.

اعداد اعشاری یا Floating_Point Numbers : اعدادی decimal می‌باشند نوع داده‌ای single و double از نوع متغییر شناور می‌باشند برای Double نسبت به single دو برابر حافظه نیاز است و دقت بیشتری دارد.

string (رشته): رشته می‌تواند مجموعه‌ای از حروف و یا كاراكترها باشد كه در كنار یكدیگر قرار می‌گیرند و بین ”‌ ” قرار می‌گیرند.

Data (اطلاعات): یك ویژگی مهمی كه زبانهای دیگر ندارند مدیریت اطلاعات است اگرچه می‌توان داده‌ها را به صورت رشته یا عدد نمایش داد ولی استفاده از متغییر كارها را ساده‌تر می‌كند متغییر داده‌های می‌تواند زمان یا تاریخ و اطلاعات متنوع تاریخ VB و عملكردهایی كه فرمت مربوط به تاریخ را چاپ می‌نماید نگهداری كند.

Boolean : یك متغییر از نوع Boolean مقادیر درست یا غلط را در خود نگه می‌دارد.

نوع داده Currency : یك عدد دقیق كه تنها برای ذخیره مقدار پولی كار خواهد كرد.

Object : این قسمت به اشیاء مخصوص اشاره دارد كه در كار كردن با پایگاه داده‌ها استفاده می‌شود. نیازی نیست كه بیان كنید متغییر از چه نوعی است فقط می‌نویسیم نام متغییر Dim و برای مقدار دادن به آن كافی است بنویسیم كوچك و بزرگ نوشتن حروف هم بر این فرقی ندارد. مقدار = نام متغییر

Conatants (ثابتها): برعكس متغییرها می‌باشند یعنی مقداری كه به آن داده می‌شود دیگر قابل تغییر نیست و به صورت زیر تعریف می‌شود. مقدار ثابت = نام ثابت Const

Array (آرایه): یك متغییر آرایه‌ای مجموعه‌ای از متغییرها است كه یك نام دارند ولی با index مشخص می‌شوند حد پایین آرایه 0 است مقدار دهی آرایه مانند متغییر است.

Array(0)=”1”,array(1)=”2”

(حد آرایه) نام آرایه Dim

دو تابع برای اینكه نام متغییر را تشخیص دهید وجود دارد كه یكی از آنها (نام متغییر) Varupe است. این تابع كدی بر می‌گرداند كه آن كدها معادل یك نوع داده‌ای می‌باشد.

تابع دوم تابعی به نام type name است كه یك رشته بر می‌گرداند كه معادل نام نوع داده‌های می‌باشد و به صورت زیر نوشته می‌شود.

انواع عملگرها

عملگر انتساب: همان عملگر = می‌باشد كه معمولا برای مقدار دهی متغییرها استفاده می‌شود.

مثلا:

<%Dim ivar, ioldvar

Lvar=3

Ioldrar=ivar, ioldvar=3

Ivar=5 ivar=5

%>

عملگرهای ریاضی: همان عملگرهای ضرب، تقسیم، منفی و توان می‌باشند كه مثال‌هایی را از آن بیان می‌كنیم.

Sum (جمع)

<%Dim isum

Isum=3+5

%>

subtraction (تفریق):

<%dim icoumt

icount=3

icount=icount+1

جواب نهایی باید 2 باشد icount=icont-2

Multipepeation (ضرب):

این عملگرها با *‌نشان داده می‌شود. این عملگر هم مانند همان عمل به ضرب در ریاضیات عمل می‌كند ولی تنها تفاوت این است كه باید الویت عملگرها را رعایت كرد. مثلا در () باید دانست كه اول حق با كدام عملگر است كه جدول حق تقدم الویت‌ها وجود دارد.

Integer division (خارج قسمت)

این عملگر با (/) نشان داده می‌شود 5/3 Returns 1

اگر عددی اعشاری شد باید آن را به نزدیكترین عدد integer گرد كرد.

Modulus (باقی‌مانده)

هنگامی كه دو عدد بر یكدیگر تقسیم می‌شوند مقدار باقیمانده آنها را با mod نشان می‌دهند به عنوان مثال:

5 mod Returns 2

Exponentition (توان)

عملگر توان را به صورت ( ^ ) نشان می‌دهند به عنوان مثال

3^3=3*3*3=27

توان از چپ به راست اجرا می‌شود یعنی در 2^

^2 سپس پاسخ به توان 2 می‌رسد.

Negation (عملگر نقیض)

عملگری است كه اعداد مثبت را به منفی و برعكس تبدیل می‌كند فعل این است كه () ضرب می‌شود.

Concatation (عملگر الحاق)

این عملگر عملگری است كه بین دو رشته عمل می‌كند. دو رشته را به یكدیگر وصل می‌كند تا به یك رشته تبدیل شوند این عملگر یا با (+) و یا با ( & ) نشان داده می‌شود. برای مثال:

“Hello” &” “Name is jak

عملگرهای مقایسه Comparision Operators

(= > ) جدول عملگرهای مقایسه‌ای برای مقایسه رشته‌ها هم استفاده می‌شوند كه حروف الفبا برای آنها ملاك است.

بین دو آرگومان انجام می‌شود و خروجی آنها True یا False است كه عبارتند از مساوی (=)، مخالف ( < )، كوچكتر ( > )، بزرگتر از حد ( > )، كوچكتر مساوی( <= ) و بزرگتر یا مساوی با آن

عملگرهای منطقی logical Operators

این عملگرها عبارتند از exctueive of (XOR )، eQuiralence (EQV )، (IMP)implication

And,orوNOT یك مقدار boolen برمی‌گردانند. عملگرهای منطقی را با عملگرهای مقایسه‌ای می‌توان با هم بكار برد.

انواع كنترل‌ها

كنترل‌های منطق شرطی

منطق شرطی با یك سری از شروط را امتحان می‌كند و در پایه نتیجه آن كدی كه باید اجرا گردد انتخاب می‌كند.

جملات IF…Then

IF…Then statements : یكی از معمولترین ساختارهای كنترلی است كه به صورت Condition then code block IF… كه شرط آن یك عبارت Boolean می‌باشد كه اگر True باشد دستورات بعد از Then اجرا می‌شود والا دستورات بعد از End if را اجرا می‌كند.

IF… Then… alse Stadements

در این روش اگر شرط IF برقرار بود كه دستورات بعد از Then والا كه دستورات بعد از else اجرا شوند در شروط از دستورات منطقی استفاده كرد.

Elself Statement

این روش ساختار IFهای تو دذتو را راحت‌تر می‌كند.

همچنین Else IF نیازی به Else IF ندارد.

If conditionl Then

Code block 1

Cocde block 2…

انتخاب عبارتهای Case یا Select case stalemens

از این دستور هم می‌توان زمانی كه Ifهای زیادی را در برنامه استفاده می‌كنید به كار ببرید و Syntax آن به صورت زیر می‌باشد.

Seleat case expression

Case valvel

Code for when expression equals value 1

Case value 2

Code for when expression equals value 2

Case value n

كنترل‌های حلقوی

منطق حلقه یك بلوك از كدها را بصورت تكراری اجرا می‌كند تا وقتی كه شرطی معین رخ دهد یا شرطی معینی درست باشد.

Code for when expression equals value n

عبارت Do…loop

یكی از دو شكل را می‌تواند داشته باشد شكل اول Do while… loop یك بلوك از كد را تا هنگامی كه شرط معینی درست باشد اجرا می‌كند نوع دوم Do while… loop یك بلوك از كد را تا وقتی كه به یك شرط معین برسد اجرا می‌كند.

عبارت‌های Do while.. .loop

Do while xondition

Syntax آن به صورت روبرو می‌باشد

Code block

كد بلوك تا زمانی كه شرط درست است اجرا می‌گردد، اگر شرط False باشد برای بار اول عبارت do loop اجرا می‌گردد اما حلقه هیچگاه اجرا نمی‌شود.

ساختار حلقه می‌تواند به صورت دیگری هم بیان شود.

Do

Code Block

Loop while condition

تنها فرق این دو شكل در این است كه در این شكل از حلقه كدهای داخل حلقه همیشه یكبار اجرا خواهد شد یعنی اینكه در روش دوم حتی اگر شرط اشتباه باشد كد داخل بلوك یكبار اجرا شده است.

عبارت‌های Do while… loop

بسیار شبیه Do while… loop است تنها فرق آن در این است كه در این دستور تا زمانی كه شرط True شد دیگر از حلقه خارج می‌شود.

عبارت‌های While.. Wend

همانند Do while… loop است به جای Do while دستور While و به جای Loop ، Wend آورده شده است.

عبارت‌های For… next

این حلقه بلوك كد را به تعداد دفعات معینی اجرا می‌كند.

For counter_varable start value For each strnamto stop

Value

Code block

Variable_Couter یك متغییر است به عنوان شمارنده كد Next هر دفعه یكی به آن اضافه می‌شود. زمانی كه از Stop_value بزرگتر شود از حلقه خارج می‌شود.

عبارت‌های For each..Next

برای تكرار كردن هر عنصر در یك گروه مورد استفاده قرار می‌گیرند فرض كنید یك ارایه از اسامی كارمندان دارید و می‌خواهید نام هر كدام را روی صفحه نمایش دهید و چاپ كنید.

For icounter=0to array size

Response. Write (arrusernam (icounter))

Next

یا

For each stename in arrusername

Response. Write (strname)

Next

Intinite Loops (حلقه‌های متناهی)

یكی از راه‌ها این است كه شرط حلقه را صفر زیاد اشتباه بگیریم به عنوان مثال

Do while 1>0 or Do while 1<>0

Loop loop

Nesting toops (حلقه‌های تو در تو)

مثلا برای جدول ضرب

For 1=1 to 10

For J=1 to 10

Next

Next

كنترل‌های منطق انشعابی

دو نوع كنترل انشعابی وجود دارد. Subroutines, Functions

Subroytines كار انجام می‌دهند و توابع مقادیر را محاسبه می‌كنند. Subroutine همان Procedure است.

Subroutine نام Sub

Code block

End sub

ارسال آرگومان

یك آرگومان روشی برای ارسال داده و متغییرها به Subroutine یا تابع بدون مقدار است. مقادیر برای آرگومان‌ها وقتی كه Subroutine (تابع) فراخوانی می‌شود تعیین می‌گردد.

استفاده از توابع

توابع مقادیر را مود پردازش قرار می‌دهند. شاید در ابتدا تفاوت توابع با Subroutine را متوجه نشوید. Subroutine با هیچ مقداری مساوی نمی‌باشد تنها راهی كه شما می‌توانید یك Subroutine را فراخوانی كنید به كار بردن نام آن در یك خط است در عوض توابع مقادیر را برمی‌گردانند به این معنی كه فراخوانی تابع را می‌توانیم در داخل یك عبارت محاسباتی انجام دهیم تا چیزهایی را با یكدیگر جمع نماید و … برای ایجاد تابع به جای function و به جای End Sub, End Function می‌گذاریم و در آخر اینكه مقدار بازگشتی تابع را مساوی با نام تابع قرار دهید Function_name=some_value

اگر شما نمی‌خواهید از مقدار بازگشتی تابع استفاده كنید و نیاز به فراخوانی آن دارید می‌توانید از Call function_name (argumenrs) استفاده كنید.

استفاده از توابع پیش ساخته شده در VBScript

Typy costiong

بع عمل تبدیل نوع داده می‌گویند به این طریق می‌توان رشته ” 455 ” را به عدد 455 تبدیل كنید و عكس این عمل نیز قابل انجام است.

Cint این تابع یك عبارت را تبدیل به یك عدد integer می‌كند.

(Clng (expression : مقدار عبارت را به عدد Integer تبدیل می‌كند.

Cbyte(expression) : مقدار عبارت را به عدد Byte تبدیل می‌:ند.

CSng(expression) : مقدار عبارت را به عدد Single تبدیل می‌كند.

Cbool(expression) : مقدار عبارت را به عدد Boolean تبدیل می‌كند. اگر عبارت صفر باشد نتیجه False والا ‍True‌است.

Ccur(expression) : مقدار عبارت را به عدد Curreney تبدیل می‌كند.

Cdate (expression) : مقدار عبارت را به یك مقدار با فرمت تاریخ تبدیل می‌كند.

البته expression باید حتما به گونه‌ای باشد كه قابل تبدیل هم باشند. مثلا برای cdate عبارت را نباید حرف باشد و به صورت 4_5_98 باشد و …

توابع كار با رشته‌ها

Ucase (string) : یك رشته را با حروف كوچك گرفته و به حروف بزرگ برمی‌گرداند.

Hcase (string) : یك رشته را با حروف بزرگ گرفته و به حروف كوچك برمی‌گرداند.

Ltrim(string) : تمام فضاهای خالی موجود در رشته را از سمت چپ رشته حذف می‌كند.

Rtrim(string) : تمام فضاهای خالی موجود در رشته را از سمت راست رشته حذف می‌كند.

Ttim(string) : تمام فضاهای خالی موجود در رشته را از دو طرف رشته حذف می‌كند.

StrReverse(string) : یك رشته را گرفته و معكوس آن را برمی‌گرداند.

Strcump (String1, String2, Comparetype) : دو رشته با هم مقایسه می‌شوند اگر مقدار آرگومان Comparetype صفر باشد در این حالت حروف بزرگ قبل از حروف كوچك قرار می‌گیرند این تابع یك مقایسه‌گر دودویی است.

اگر Comparetype یك باشد در این صورت حروف بزرگ و كوچك در مقایسه اثری ندارند و یك مقایسه‌گر متنی است در این حالت اگر String2>String1 مقدار منفی یك و اگر با هم برابر باشند صفر و اگر String2>srting1 باشد مقدار یك برمی‌گرداند.

(String, number ) Rightبه تعداد آرگومان number از سمت راست رشته كاراكتر جدا كرده و برمی‌گرداند.

(srting, number ) Left : به تعداد آرگومان number از سمت چپ رشته كاراكتر جدا كرده و برمی‌گرداند.

(String, stat, lergth ) Mid : این تابع به تعداد كاراكترهای مشخص شده توسط آرگومان lerght باشد و از نقطه‌ای از رشته كه به وسیله آرگومان Start مشخص شده كاراكترها را برمی‌گرداند.

MideB(String, start, lergth) : مانند mid است با این تفاوت كه در اینجا آرگومانهای start و lerght به جای تعداد كاراكترها تعداد بایت‌های مشخص شده را برمی‌گرداند.

(Start, string1,string2, comparetype ) بررسی میكند آیا string2 در داخل string1 وجود دارد یا نه. آرگومان Starts اختیاری است كه مشخص می‌كند از كجای String1 جستجو شروع شود و Comparetype اگر یك باشد مقایسه متنی و اگر صفر باشد باینری است.

(string1, String2, Start, comparetype) InstrRevمانند instr است. این تابع به دنبال یك رشته از سمت راست تا سمت چپ رشته دیگر را مورد جستجو قرار می‌‌دهد.

Replale (string, find, replae, start) از این تابع برای جایگزینی رشته find به جای رشته (replace, count, comparetype ) در داخل رشته string استفاده می‌شود.

این تابع به دنبال آرایه‌ای از رشته‌ها، arrstring می‌گردد و یك زیرمجموعه از آرایه‌ها را برمی‌گرداند آرگومان include مقداری از نوع boolean می‌باشد و comparetype هم همانند قبل كار می‌كند (comparetype, expression, delimiter, count, )Split این تابع یك رشته را گرفته و آن را در داخل یك آرایه از رشته‌ها خرد می‌كند.

تابع (string )ASC كه اولین كاراكتر رشته را برمی‌گرداند.

تابع (number )Chr كاراكتر مطابق با كد را برمی‌گرداند.

(interral,number, date ) Date Add به مقدار مشخص شده در آرگومان () فاصله زمانی را به تاریخ اضافه می‌كند آرگومان interval كدی است كه در جدول نمایش دهنده روزها و هفته‌ها و ماه‌ها و سالها و … بدست می‌آید.

Value Meaning

“yyy” year

“p” queter

“m” month

“d” day

“w” Weekday(same as Day)

“WW” Week of year (Week)

“h” hour

“n” minute

“s” Second

Dateserial (year, Month, day) مقادیر تاریخی تغییرناپذیری را ایجاد می‌نماید.

Date part (code, date) بخش مربوط به اطلاعات تاریخ را از آرگومان date بازیابی می‌نماید.

Lbound (array) كوچكترین اندیس معتبر یك آرایه را برمی‌گرداند.

Ubound (array) بزرگترین اندیس معتبر برای یك آرایه را برمی‌گرداند.

البته توابعی دیگر در VBscript موجود می‌باشد كه ما به همین مقدار اكتفا می‌كنیم هدف ما این بود كه مختصری با اصول و Base كار RBscript آشنا شوید.

اكنون به ادامه بحث ASP می‌پردازیم و شما را به محیط كاری آن و توابع آن تا حدودی آشنا می‌كنیم.

ساختن بلاك‌هایی از آبجكت‌ها

همانند ماشین‌تان آبجكت‌های برنامه‌نویسی از چیزهای تشكیل شده‌اند كه آبجكت‌ها توصیف می‌كنند و چیزهایی كه آبجكت‌ها می‌توانند با آنها كارهایی را انجام دهند، چیزهایی كه آبجكت‌ها را توصیف می‌كنند Properties نامیده می‌شوند و چیزهایی كه می‌توانند با یك آبجكت انجام دهید Merhod نامیده می‌شوند.

Properties (خصوصیات)

در برنامه‌نویسی خصوصیات همانند متغییرها كار می‌كنند می‌توانید به خصوصیات یك آبجكت به روش زیر دسترسی داشته باشید.

Object variablename.property

به عنوان مثال

<% objlesson.name=”joe” %>

METHODS (متدها)

Object variable name. Methodrome

متدها عبارت است كارهایی كه می‌توانید با یك آبجكت انجام دهید.

بیشتر متدها رفتاری مشابه به توابع و Subroutines دارند اگر یك متد به نام GO را در آبجكتی به نام Objlesson فراخوانی نمایید و آن یك مقدار را برگرداند می‌توانید مقدار را در یك متغییر مانند ذخیره نمایید.

Myrariable=objleesson.GO

و برای نوشتن نتیجه روی مرورگرتان می‌توانید بنویسید:

Response. Write (objlesson.GO)

آبجكت‌های از پیش ساخته شده ASP

آبجكت Response

برای فرستادن مقدار به خروجی است.

آبجكت Application

به منظور اشتراك اطلاعات بین چندین سرویس گیرنده از یك صفحه بازدید می‌نمایند مورد استفاده قرار می‌گیرند.

آبجكت Request

برای گرفتن اطلاعات از Client است وقتی مرورگر وب سرویس گیرنده تقاضای یك صفحه ویژه را می‌نماید این آبجكت حجم از اطلاعات را برای سرویس دهنده ارسال می‌كند.

آبجكت Sesaion

یك Session به دسترسی یك سرویس گیرنده به یك Application اشاره دارد. برای حمل اطلاعات مفید است و مثل یك سرویس گیرنده بین صفحات حركت می‌كند زیرا متغییرهای آبجكت Session برای تمام Session ثابت می‌ماند یك صفحه می‌تواند داده‌ها را در داخل متغییر Session ذخیره نماید و آن داده می‌تواند به وسیله صفحات دیگر مورد دسترسی قرار بگیرند.

آبجكت Serer مهمترین متد آن Create object است كه برای ایجاد یك نمونه از اجزاء Server است. Create object در ارتباط با مجموعه عباراتی مثل زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

<% set objectance=server. Create object (“calss_component”)

آبجكت Object context :

به منظور اتصال ASP و Microsoft transaction server است MST به منظور ساختن سایت‌های وب اندازه نیز مورد استفاده است.

آبجكت ASPErroe :

این آبجكت به شما این اجازه را می‌دهد تا در مورد خطاهای اسكریپ ایجاد شده در صفحه‌هایتان اطلاعاتی به دست آورید برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت مراجعه كنید.

WWW.msdn.microsoft

كار كردن با آبجكت‌ها

یك آبجكت به نام Car ایجاد شده است كه 3 خصوصیت دارد و هیچ پارامتری ندارد. 3 خصوصیات عبارتند از Head lightson, currentspeed, color . كلمه كلیدی Public تعیین می‌كند كه تمامی این 3 خصوصیت خارج از Class هم می‌توانند استفاده شوند.

<%

Class car

Public color

Public currenspeed

Public currentspeed

Public Headlightson

End class

%>

در ASP برای ایجاد یك نمونه از یك آبجكت نیاز به دو مرحله پردازش دارد.

1.یك متغییر به صورت طبیعی تعریف می‌شود.

2.از Set برای ساختن متغییرتان به عنوان یك متغییر Object استفاده كنید.

Set variable name=object expression

Objectxp نام یك object است و variable name نمونه‌ای دیگر از همان آبجكت است كه ما می‌خواهیم یك Mycar از نوع car ایجاد كنیم.

Dim object car

Set objmycar=New car

و خصوصیات آن را هم تنظیم می‌كنیم.

Objmycar.color=”blue”

اگر می‌خواهید در رابطه با Class در RBscript اطلاعات بیشتری به دست آورید به آدرس وب زیر سری بزنید.

WWW.ugugsformrolla.com

Events

Eventها چیزی هستند كه یك آبجكت به كمك آن به كاربر اجازه می‌دهند كه از مسائل مهمی كه اتفاق می‌افتد با خبر شود وقتی كه یك رویداد رخ می‌دهد كدهای ویژه‌ای به نام handler even اجرا می‌گردد به عنوان مثال با كمك رویداد ”Engin over heating ” ماشین فعالیت‌هایی را به منظور خنك كردن موتور انجام می‌دهد.

دو مورد ازeventهای معمولی عبارتند از Initialize, Terminate كه Initializeیك رویداد تولید شده می‌باشد (وقتی كه یك نمونه از آبجكت ساخته می‌شود) و Teminate یك رویداد تولید شده می‌باشد (وقتی كه یك نمونه از Object از بین می‌رود).

مجموعه (Collection )

یك مجموعه عبارت است از یك سری از جفت‌های نام / مقدار یك مقدار ویژه ممكن است به صورت زیر مورد دسترسی قرار گیرد.

Object name. Collection name (Name)

با تمام مقادیر جفت‌ها به وسیله For each … Next به دست می‌آید.

تشریح آبجكت Response

ارسال HTML به مرورگر

اولین روش استفاده از متد write است:

Respose. Write

از این روش برای نوشتن روی مرورگر استفاده می‌شود و به صورت زیر نوشته می‌شود.

Respanse. Write expression

یا

Response Write (expression)

كه خود این نوشته باید در <% %> tag باشد.

همانطور كه قبل‌تر هم گفتیم می‌توان به جای Response Write از <%= استفاده كرد.

Response. Buffer

خروجی می‌تواند به دو شكل ارسال شود شیوه بافر شده و بافر نشده.

خروجی بافر نشده فورا ارسال می‌شود ولی خروجی بافر شده تا زمانی كه اسكریبت تمام نشده یا تا زمانی كه یك دستور خاص دریافت نشده است ارسال نمی‌شود. در HS عمل بافر كردن به صورت پیش فرض موجود است. برای تنظیم كردن عمل بافر كردن باید عبارت Response.buffer=True Response.buffer یا Response buffer=false را در بالای صفحه بعد از Oprion explicit قرار دهید.

Response.clear

فرض كنید بافرینگ را فعال كرده‌اید. هنگامی كه اسكریپت اجرا می‌شود خروجی به بافر فرستاده می‌شود. فراخوانی Response.clear باعث پاك شدن محتویات بافر می‌شود.

Response.Flush

مانند Response.End اجرای یك اسكریپ را خاتمه می‌دهد. اگر بافرینگ فعال باشد و اطلاعاتی در آن بافر آنها ارسال می‌گردند تمامی عبارات بعد از Response.End ارسال نمی‌شوند.

فرستادن كاربر به صفحه دیگر

احتمالا با صفحات وب روبرو شده‌اید كه بر روی صفحه نمایش فقط برای چندین ثانیه نمایش داده می‌شوند و ناگهان شما را به صفحه‌ای دیگر می‌برند این كار با استفاده از چندین راه امكان‌پذیر است.

یكی از این راه‌ها METN tag است.

<METAHTTP EQUIV REFRESH con TENT “2.URL

WWW.Maemi\un\WM

این tag باعث می‌شود كه مرورگر بعد از دو ثانیه به صفحه Maemollun.com برود.

راه دوم استفاده از آبجكت window است مثال:

window.Location=macmillum:HTML

Response.Redirect

كاربر را به صفحه‌ای كه URL مشخص می‌كند می‌بردURL Response.Redirect آدرس باید با http:… باشد.

Cashing صفحه ASP

Cash فضای بخصوصی روی كامپیوتر است كه مرورگر وب صفحات را برای دسترسی سریع در آنجا ذخیره می‌كنند.

Response.Expries=Number

برای تعیین مدت بودن یك صفحه در داخل كاشه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

Response.Expries Absolute

Response.Expries Absolute=Date Time به مرورگر می‌گویند كه نسخه Cash شده صفحه باید در تاریخی كه آرگومان Date و زمانی كه آرگومان time نشان می‌دهد دوباره از Server دریافت شود.

ارتباط كاربر

شما می‌توانید فرم‌های خود را كه قرار است با كدهای ASP تكمیل شوند را با Front طراحی كنید همچنین می‌توانید همان فرم‌ها را یعنی مثلا گذاشتن text box و … با كدنویسی طراحی كنید كه مختصری راجع به آن بحث می‌كنیم.

یك فرم دو وظیفه دارد:

جمع‌آوری اطلاعات از كاربر و فرستادن آن اطلاعات به یك صفحه وب دیگر، برای انجام عمل پردازش بر روی آنها.

ایجاد فرم‌ها

ایجاد فرم‌ها نیز به دو خط از یك HTML دارد كه نشان داده شده است.

1:<form Method post Action “some page.ASP”

2:</form>

یعنی برای ایجاد فرم‌ها از </form> tag استفاده می‌كنیم كه دارای دو خصوصیات است METHOD و ACTION

Action

در فرم‌هایمان همیشه یك دكمه submit داریم كه با فشار دادن آن اطلاعات به صفحه‌ای می‌روند كه ما آن صفحه را روبروی خصلت action نوشته‌ایم.

Method

متد هم می‌تواند Get باشد و هم Post .

استفاده از فیلدهای فرم

text box, list box, check box, Radio button در فرم یك فیلد فرم می‌باشند برای ایجاد اینها باید از <INPUT> tag استفاده كنیم كه دارای خصوصیاتی می‌باشد كه در زیر فقط به تعدادی از آنها می‌پردازیم.

Name : این تك به تنهایی هر عضو را در فرم معرفی می‌نماید.

Type : این تگ مشخص می‌كند چه نوعی از فیلد فرم، نمایش داده شود مثلا برای Text box. Text قرار می‌دهیم و …

Value : این تگ تعیین می‌كند كه مقدار پیش فرض برای فیلد فرم چه باشد. برای ایجاد List boxها از تگ <SELECT> به همراه تگ <OPTION> استفاده نمایید. هر گزینه در List box نیاز به یك تگ <oprion> دارد ولی تگ <SELECT> فقط یك بار استفاده می‌شود.

طراحی كردن فرم‌ها

وقتی فرم‌ها را ایجاد می‌كنید اول باید مطمئن باشید كه دكمه submit دارد دوم مهم است كه فرم به راحتی توسط كاربر كامل شود. یك مثال ساده از ساختن فرم‌ها بیان می‌كنیم یك شركت فرضی، وسایل كوچك مكانیكی تولید می‌كرد و وانمود كردیم كه شما می‌خواهید در توسعه سایت وب آن همكاری نمایید برای این شركت به اطلاعاتی نیاز داریم كه عبارتند از: نام كاربر – آدرس خیابان – شهر – ایالت و Zipecode وی می‌باشد براساس این نیازمندی‌ها شما احتیاج به فیلدهای زیر دارید.

Text box

برای دریافت نام و نام خانوادگی مشتریان، همچنین برای آدرس خیابان و Zopcode خوب است.

List box

برای اینكه كاربران بتوانند ایالتشان را انتخاب كنند.

Redio box

برای گرفتن اطلاعات پس‌زمینه‌ای در مورد سرگرمی‌ها و وسایلی كه كاربران قصد خرید آنها را دارند به كار می‌رود.

Chech box

ساده برای مشترك كردن بولتن خبری كافی می‌باشد. كد HTML برای فرم شركت را نشان می‌دهد.

عمل Submit فرم‌ها

باعث می‌شود كه اطلاعاتی كه وارد فرم می‌شود وقتی این دكمه فشرده می‌شود به جایی فرستاده شود كه Action آن فرم اشاره می‌كند.

تفاوت Get,Post

گفتیم كه METHOD دو حالت دارد GET و POST . اگر از متد querystring استفاده كنید GET و اگر استفاده نكنید POST .

Querystring اطلاعات اضافه‌ای می‌باشد كه با چسبیدن به انتها URL به صفحه وب ارسال می‌شود.

Querystring با استفاده از دو مقدار نام / مقدار ساخته می‌شود مانند:

Variablename Valueo fariable

توجه كنید Querystring با استفاده از یك علامت سؤال (؟) نشان داده می‌شود.

اگر شما قصد پرسیدن اطلاعات خصوصی را دارید بهتر است كه METHOD را GET قرار دهید وقتی POSt قرار می‌دهید اطلاعات عبور داده شده مخفی می‌گردند. یعنی POST زمانی خوب است كه اطلاعات مهمی را از كاربرانتان گردآوری می‌نمائید.

خواندن مقادیر فرم از طریق صفحه ASP

مقادیر فیلد فرم را با استفاده از آبجكت Response می‌خوانید برای خواندن اطلاعات از آبجكت Request استفاده می‌كنیم در بخش فرم‌ها به شما گفتیم كه جمع‌آوری ورودی‌های كاربر دارای دو مرحله پردازش است. در اولین قدم یك صفحه وب ایجاد كنید كه شامل كد HTML مورد نیاز برای نمایش فرم به كاربران برای وارد كردن اطلاعاتشان می‌باشد. ما به این قسمت صفحه وب Form ereating web page می‌گوییم. دومین قدم، ایجاد یك صفحه ASP است كه با استفاده از آبجكت Request مقادیر فیلدهای فرم وارد شده به وسیله كاربر را می‌خواند و براساس آن اطلاعات تصمیم‌گیری می‌نماید كه چه كاری انجام دهد.

این اسكریپت به عنوان اسكریپت پردازشگر فرم با Form Script Processing اطلاق می‌گردد. اطلاعات فیلد فرم، تا زمانی كه فرم Submit نشده است به اسكریپت پردازشگر فرم ارسال نمی‌گردد. یك فرم وقتی Submit می‌شود كه دكمه Submit به وسیله كلیك كردن مورد استفاده قرار بگیرند و از آنها به طور مفید لذت ببرند.

استفاده از فیلدهای فرم مختلف

هرگاه خواستید كه یك فیلد را داخل صفحه وب خود قرار دهید باید مطمئن باشید كه بعد از تگ <form> و قبل از </form> قرار داشته باشد گاهی اوقات است كه در

شرایطی استفاده از یك فیلد فرم در جایی بهتر است فیلدی دیگر می‌باشد در جدول زیر این شرایط را ذكر كرده‌ایم.

Text Boxes

خصوصیاتی مانند VALUE,SIZE,NAME دارند. خصوصیت NAME در تمامی انواع فیلدهای فرم مشترك است و فیلد فرم منحصر به فرد می‌كند. سپس وقتی ما اطلاعاتمان را در Text boxها وارد می‌كنیم دكمه submit را هم می‌زنیم اطلاعات دیده می‌شوند به عنوان مثال:

<INPUT TYPE=TEXT NAME+contry VALUE=”united state”

<INPUT TYPE NAME=Areacode size=3>

كه خصوصیات را همانطور كه دیدید در <INPUT> tag قرار می‌دهیم.

List boxes

List boxesها از همه فیلدهای فرم عجیب‌ترند زیرا تنها فیلدی كه با استفاده از تگ (INPUT ) ایجاد نمی‌شود. در عرض با دو tag ، <select> <option>ساخته می‌شوند. تگ <SELECT> معین می‌كند كه یك List box ایجاد خواهد شد در حالی كه هر tag <OPTION> یك انتخاب منحصر به فرد از List box را نشان می‌دهد تك SELECT دو خصلت دارد خصوصیت NAME و SIZE

تگ OPTION دو خصوصیت دارد خصوصیت VALUE كه هر گزینه List boxes را به صورت مجزا منحصر به خود وقتی كه شما یك گزینه از List boxes را انتخاب می‌كنید و فرم را submit می‌كنید به اسكریپت پردازش كننده فرم رشته‌ای شامل خصوصیت VALUE آیتم انتخاب شده List boxes عبور داده می‌شود. خصوصیت VALUE متنی را كه بعد از تگ <OPTION> آمده در List boxes نشان داده می‌شود. بعنوان مثال:

<FORM>

<SELECT NAME=Defulttest

<OPTION VALUE: “1”>1 Gufromrolla

<OPTION VALUE: “2”>Gufromrolla

</SELECT>

</FORM>

Check Boxes

استفاده از فیلد انتخابها را محدود می‌كند به علاوه Check Boxesها در یك گروه از سوالهایی كه از نوع NO/YES هستند و كاربر قادر باشد كه به هر سؤال پاسخ مثبت یا منفی بدهد یا استفاده از <INPUT>tag ایجاد می‌شوند برای یك Check Box باید خصوصیت type آن را به صورت Type check box تنظیم كنید و خصوصیت name برای آن اندكی متفاوت است به جای اینكه به هر Check Box یك نام بدهید می‌توانید به همه آنها با هم یك نام بدهید به عنوان مثال:

<INPUT Type=check box NAME=prodctline UALUE=Stores>

<INPUT Type=check box NAME=prodctline UALUE=HOME>

Radio Buttons

شبیه Check coxها می‌باشند فقط Check Box به كاربر اجازه انتخاب بیش از یكی را می‌دهد ولی در Radio button فقط حق انتخاب یك گزینه را دارید. با <INPUT TAG> ایجاد می‌شود همانند Check Box ها همگی name مشتركی دارند ولی VALUE آنها متفاوت است شما می‌توانید با استفاده از كلمه كلیدی CHECKES یك Radio button را به صورت پیش فرض انتخاب كنید خطوط زیر یك radio button را كه به صورت پیش فرض علامت خورده است را ایجاد می‌كنند.

<INPUT Type=Radio NAME=prodctline

VALUE=Stereo CHECKED>

در آخر این بحث یك بار دیگر فرم كلی را نشان می‌دهیم.

<HTML>

<BODY>

<FORM>

قرار دادن فیلد‌های فرم

</FORM>

</BODY>

</HTML>

استفاده از آبجكتRequest

این آبجكت چهار مجموعه دارد كه دو مجموعه آن عبارتند از:

Querystring

هنگامی كه مقادیر فیلدهای فرم از طریق avery string انتقال داده می‌شود از این مجموعه استفاده كنید. بنابراین اگر یك فرم را با METHOD GET بسازید باید از این مجموعه استفاده كنید.

FORM

هنگامی كه با خصوصیت METHOD برابر با POST ایجاد می‌شود از این مجموعه Request استفاده می‌شود. برای استفاده كردن از مجموعه‌ها باید از دستور زبان زیر پیروی كنید.

Request.Form(variable Name)

Request.Qverystring(variable Name)

Variable name

همیشه خصوصیات NAME فیلد فرمی است كه به آن علاقه دارید. شما می‌توانید بدون اینكه از دو مجموعه گفته شده استفاده نمایید از دستور زبان زیر استفاده كنید.

Request (“variable Name”)

به دست آوردن فیلدهای فرم

به دست آوردن مقادیر Text Boxها

به عنوان مثال فرض كنید یك Text Box در فرم تعریف كرده‌اید.

<INPUT TYPE=TEXT NAME= “Phone Number”>

در اسكریپت پردازش كننده فرم، مقدار این Text box را با كد ASP زیر بدست می‌آورید.

<%

Dim Strphone

Strphone=Request (“phone number”)

%>

به دست آوردن مقادیر list boxها

<%

Dim 1

L=Request (“list Box Name”)

%>

به دست آوردن مقادیر Check boxها

<%

Dim l

L=Request (check Box Name)

%>

به دست آوردن مقادیر Radio Buttonها

<%

Dim l

L=request (radio Box Name)

%>

استفاده از Query String به منظور ارسال اطلاعات

درباره بهترین زمان استفاده از Query String برای ارسال اطلاعات از یك صفحه ASP به صفحه دیگر توضیح می‌دهیم. درك این مطلب مهم است كه ارسال اطلاعات از طریق Query String نمی‌توان جایگزینی در برابر استفاده از فرم‌ها باشد اگر نیاز به جمع‌آوری اطلاعات از كاربرانتان دارید شما نیاز به استفاده از فرم دارید.

شما می‌توانید از فراپیوندها با Quere Stringهایی كه اطلاعات در آن بارگذاری شده است به عنوان مكمل‌ها استفاده كنید اگر فرمها استفاده كنید اگر فرم یك جواب عمومی دارد.

یك فراپیوند سریع در حالی كه پاسخ‌های عمومی قبلا در آنها بارگذاری شده است، می‌تواند به عنوان قسم یك فرم خدمت كند. ارسال اطلاعات از طریق Qyery String به صورت گستردهای استفاده خواهد شد تا به پشتیبانی صفحات ASP از یكدیگر كمك نمایند.

كار كردن با آبجكت Request

دو مجموعه از آبجكت Request را گفتیم. در این قسمت دو مجموعه دیگر از Request را توضیح می‌دهیم كه عبارتند از Cookies و Server Variables هر وقت كه یك صفحه وب را بازدید می‌كنید مرورگرتان یك اطلاعات توزیعی را برای سرویس دهنده وب ارسال می‌كند این اطلاعات می‌تواند به وسیله مجموعه Variables Server مورد دسترسی قرار بگیرد. با استفاده از cookies صفحات وب شما می‌تواند بیت‌های كوچكی از اطلاعات كامپیوتر سرویس گیرنده را ذخیره نماید این بیت‌های اطلاعاتی می‌توانند برای تعیین بازدید كنندگانی كه دوباره به صفحه رجوع كرده‌اند و یا سفارشی كردن صفحات وب برای بازدید كننده منحصر به فرد مورد استفاده قرار بگیرند.

خواندن متغییرهای محیطی با استفاده از Request, Server variable مجموعه Server Varoables با فرمت زیر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

Request, Server variable (envirnomentrariable name) می‌توانید محتویات Request, Server variable را چون یك مجموعه می‌باشد با استفاده از حلقه () نشان دهید.

استفاده از كوكی‌ها (Cookies )

یك نرم‌افزار كاربردی زمانی State گفته می‌شود كه در آن نرم‌افزار برای هر كاربر اطلاعاتی را باقی بگذارد. در یك سایت وب، این مورد وجود ندارد. سایت‌های وب را می‌توان مجبور كرد كه State less نباشند. آبجكت Session یكی از آبجكت‌های پیش ساخته ASP به این منظور طراحی شده است كه اطلاعات كاربر را وقتی كاربر از سایت وب بازدید می‌كند نگهداری نماید. اگرچه آبجكت Session برای كار كردن ساده می‌باشد اما چندین ایراد دارد.

كوكی‌ها چیستند؟

بیت‌های اطلاعاتی كوچك هستند كه مانند رشته‌ها و مقادیر عددی، بر روی كامپیوتر سرویس گیرنده برای مدت زمان معینی ذخیره می‌شوند. وقتی كه كوكی‌ها بر روی كامپیوترهای سرویس گیرنده ساخته می‌شود سازنده آنها باید خاتمه یافتن آن را معین نمایند. بعد از اینكه یك كوكی به پایان كار خود می‌رسد به صورت خودكار خودش از كامپیوتر سرویس گیرنده پاك می‌كند.

چگونه با آبجكت Request كوكی‌ها را بخوانیم؟

كوكی‌ها با استفاده از مرورگرهای HTTP ذخیره و خواننده می‌شوند هر وقت مرورگر درخواست یك صفحه وب می‌كند برای مرورگر كوكی‌هایی كه سایت وب فعلی ساخته است ارسال می‌گردد. برای مثال اگر شما یك صفحه ASP بر روی سرویس دهنده وب‌تان ایجاد كرده‌اید كه كد زیر را دارد:

<%=Request, Server Variable (“Cookie”)%>

شما یك فهرست از تمامی كوكی‌هایی را كه بر روی كامپیوتر سرویس‌گیرنده موجود است و به وسیله اسكریپتان روی سایت وب شما ساخته شده است را می‌‍بینید از دستور زبان زیر برای خواندن كوكی‌ها استفاده می‌شود:

Request. Cookies (cookie Name) [(key Name)]

هر كوكی می‌تواند از صفر تا تعدادی كلیه داشته باشد.

چگونه با استفاده از آبجكت Reqose كوكی‌ها را بنویسیم؟

كد زیر یك كوكی را بر سرویس‌گیرنده می‌نویسد.

Reaponse. Cookies (“my firstcookie”) ‘Hello, World”

كوكی‌ها می‌توانند هر نوع داده‌ای باشند.

كد زیر سه كلید برای كوكی my first cookie with keys می‌سازد.

Response. Cookies (“my firstcookie with keys”)(“key 1”)=65

Response. Cookies (“my firstcookieswithkeys”) (“key 2”) “4Guyfron

Rolla”

Response. Cookies (“my firscookie with keys”) (“key 3)=True

مجموعه‌های كوكی‌ها هم برای آبجكت Request و برای Response به صورت جالبی شبیه هم می‌باشند. تفاوت اصلی آنها این است كه Response.Cookies كوكی‌ها را بر روی كامپیوتر Client می‌نویسد در حالی كه Request cookies كوكی‌ها را از كامپیوتر Client می‌خواند. وقتی كه كوكی را می‌سازیم با خاصیت Expires تعیین كنید كه چه زمانی كوكی باید از بین برود اگر این كار را نكنید مرورگر هر وقت كه خواست به مرور در آن را از بین می‌برد. برای مثال كد زیر كوكی User information را به صورتی تنظیم می‌كند كه در اول آگوست سال 2002 از بین برود.

Response.Cookies (“Userinformation”). Expires= August

1.2002#

به یاد داشته باشید كه كوكی‌ها فقط به وسیله سایت وب تعیین شده خوانده می‌شوند یك خاصیت به نام Domain وجود دارد كه می‌تواند با استفاده از مجموعه Response. Cookies آن را تنظیم نمایید این خاصیت به صورت پیش فرض برابر با نام حوزه سایت وب شما می‌باشد.

خاصیت Path همچنین تعیین می‌كند كه چگونه كوكی‌ها خوانده شوند به صورت پیش فرض به كوكی‌ها اجازه می‌دهد كه به وسیله صفحه ASP موجود در هر لایدكتوری ایجاد شده و به وسیله صفحه ASP موجود در هر رایدكتوری خوانده شوند.

خاصیت دیگر Seaure این است این خاصیت با مقدار بولین تعیین می‌كند كه آیا یك كوكی از طریق پروتكل ناامن فرستاده شود یا خیر.

مزایا و معایب كوكی‌ها

مزایای كوكی‌ها

از آنجایی كه كوكی‌ها بر روی كامپیوتر Client قرار می‌گیرند نیاز به تخصیص فضایی بر روی سرویس دهنده وب، برای ذخیره اطلاعات كاربر معین، نیاز نیست.

كوكی‌ها می‌توانند برای سفارشی كردن بازدید كاربر از سایت مورد استفاده قرار گیرند.

معایب كوكی‌ها

كاربران می‌توانند مانع از پذیرش كوكی‌ها بر روی مرورگر وب خود باشند.

كوكی‌ها قادر به ذخیره آبجكت‌ها بزرگ، آرایه، یا دیگر انواع داده‌ای پیچیده نمی‌باشند. فقط می‌توانند رشته، تاریخ یا انواع داده‌ای ذخیره كنند.

استفاده از بانك اطلاعاتی

كار كردن با بانك اطلاعاتی با استفاده از ASP

در ابتدای بحث چگونگی ایجاد یك بانك اطلاعاتی با استفاده از Access 2000 مایكروسافت و سپس پرس‌وجو از این بانك اطلاعاتی از طریق ASP را خواهید آموخت ابتدا در Accesss با استفاده از Wizard ساخت جدول در پایگاه داده مشخص جدولی می‌سازیم و برای آن فیلدهایی را تا نوع داده‌ای دلخواه را قرار می‌دهیم. برای ارتباط برقرار كردن ASP با آن پایگاه داده شما نیاز به كامپوننت Actirex DataObject (ADO ) دارد. وقتی قصد بازیابی اطلاعات از یك بانك را دارید نیاز به انجام دو مرحله كار دارید.

1.برقراری یك اتصال به بانك اطلاعاتی

2.پرس‌وجوی بانك اطلاعاتی

برای كمك به شما در هنگام اتصال برقرار كردن اطلاعات، ADO دو آبجكت سودمند را فراهم می‌نماید: آبجكت Connection و Recordset . برقرار كردن یك اتصال به بانك اطلاعاتی با استفاده از آبجكت Connection می‌باشد همچنین آبجكت Recordset با توجه به نیازهای ما ارتباطات ما را با جداول برقرار می‌كند.

ObjRs از نوع Recordset و Objconn از نوع Connection است. چند خط زیر را برای ارتباط با پایگاه داده باید نوشت:

1-%@Language=Vbsctipt%

2-<%Option explicit %>

3-!_include virtual=”/adovbs.inc”à

4<%

5Dim Objconn

6 Set obgconn=Server. Create object (“ADODB. Connection”)

7 Objconn. Connectionstring”Driver={Microsof Access Driver (*.mdb)

8}:”a”DBQ=

9Objeconn.open

10Dim objRS=Server. Createobject (“ADODB. Recordset”)

11Set objRS=Server. Createobjconn. (“ADODB”)

12ObjRS.ope” adcdTabel,,,.Objconn

و در ادامه خواندن اطلاعات از فرم را می‎نویسم.

خط 1و 2 و 3 را همیشه باید نوشت كه نشان دهنده استفاده از زبان خا ما می‎باشد و همچنین خط سه یك فایل است كه باید آن را حتماً در قسمت WWW ROOT خود ذخیره كرد خط 5 تا 9 برای ارتباط برقرار كردن با پایگاه داده است و خط 10 تا 12 هم برای ارتباط برقرار كردن با جدولی از آن پایگاه داده است در ادامه هم انتظاراتی را كه از آن جدول دارید می‎‏نویسد مثلاً‌ شما یك جدول در پایگاه داده دارید كه دارای فیلد NAME است از فرم ورودی كه فیلد NAME را می‎گیرد می‎خواهید در آن جدول ریخته شود البته شود البته فیلد NAME را در فرم با یك text box نشان می‎دهیم كه نامش t1 بعد از برقراری اتصالات باید بنویسید و objRS(NAME)Request.Form(t) همیشه بعد از نوشتن اطلاعات خواسته شده از جدول در آخر باید جدول و پایگاه داده خود را ببندید كه به صورت زیر نوشته می‎شود.

1.ObjRS.Close

2.Set objRS Nothing

3.Objconn.Close

4.Set Objconn=Noting

خط یك و دو برای بستن جدول می‎باشد و خط سه و چهار برای بستن پایگاه داده می‎باشد.

متد Open چند پارامتر دارد اولین پارامتر نام جدول بانك اطلاعاتی است.

دومین پارامتر نمونه از آبجكت connection است كه شامل یك اتصال فیزیكی به بانك اطلاعاتی می‎باشد دو پارامتر بعدی اختیاری هستند و پارامتر آخر ademdtable به بانك اطلاعاتی اطلاع می‎دهد كه پارامتر اولی نام جدول بانك اطلاعاتی را نشان می‎إهد وقتی با آبجكتRecordset كار می‎كنید می‎توانید به اطلاعات موجود در تمامی سطرهای بانك اطلاعاتی دسترسی پیدا نمایید. با استفاده از متد MOVE NEXT به سطر بعدی در داخل آبجكت Recordset بروید هنگامی كه از آخرین سطر در داخل سطر در داخل آبجكت Recordset عبور كردیم خاصیت EOF كه پایان فایل را مشخص می‎كند برابر True می‎گردد و حلقه Do while Not.objRS.EOF متوقف می‎گردد به خطوط زیر كه تكمیل كننده فعال قبل است توجه فرمایید بعد از خط 12 این خطوط را می‎توان نوشت.

12 DO while Not.ObjRS.EOF

13 Responses. Write objRS (“NAME”)

15objRS.MOVENEXT

16LOOP

و در انتها هم خطوطی كه برای بستن جدول و پایگاه داده است را می‎نویسیم.

این مثال تمام نام‎هایی كه در جدول موجود در پایگاه داده شما باشد را روی صفحه وب شما می‎نویسد تا زمانی كه به انتهای جدول برسد.

استفاده از سیستم DSN

یك سیستم DSN فایلی است كه اطلاعاتی در باره اینكه بانك اطلاعاتی در كجا قرار دارد و چه نوع بانك اطلاعاتی می‎باشد را نگهداری می‎كند. DSN نام منبع اطلاعاتی را نگهداری می‎نماید ایجاد یك DSN به صورت زیر است:

1.Access را ببندید.

2.در ویندوز 2000 بر روی Start كلیك كنید و مراحل زیر را انجام دهید.

Start/setting/control panel/administrative tools/Date sources

(ODBS)

1.به سراغ System DSN Tab بروید مانند شكل 4-1 در سمت راست سه دكمه هست كه به شما اجازه می‎دهد یك سیستم DSN جدید بسازید یا حذف كنید.

2.شما قصد اضافه كردن یك DSN جدید را دارید پس دكمه Add را كلیك كنید.

3.فهرستی از درایوها را در شكل صفحه 459 مشاهده می‎كنید. درایورAccess مایكروسافت را انتخاب كنید ( *.mdb ) و دكمه finish را كلیك كنید.

4.اكنون كادرSetup ظاهر می‎شود به عنوان منبع اطلاعاتی dsn . نام پایگاه داده را وارد كنید این نامی است كه برای ارجاع به DSN از آن استفاده می‎كنید.

5.بر روی دكمه Select كلیك كنید واكنون فایل .mdb را برای بانك اطلاعاتی انتخاب كنید.

6.بر روی دكمه Ok كلیك كرده و سپس DSN شما ایجاد شده است. اكنون یك سیستم DSN دارید و می‎توانید به وسیله دستور زیر آن را در اختیار آبجك connection قرار دهید.

Objconn.Connectionstring=” DSN= “.DSN

درج كردن و بروز رسانی اطلاعات در پایگاه داده

آبجكت Recordset دو متد دارد به نام‎های Addnew و Update

متد addnew یك ركورد جدید را داخل Recordset ایجاد می‎كند ركورد جدید تا زمانی كه متد Update فراخوانی نشود به بانك اضافه نمی‎شود.

به عنوان مثال:

ObjRS.Addnew

“ObjRS.(“NAME”)=”Bill

ObjRS.(“Email”)=”Sh@yahoo.com

ObjRS.Update

شما می‎توانید به جای اینكه در قسمت كد نویسی NAME و Email را مقدار دهید از فرم از طریق كاربر بگیرید و به صورت زیر بنویسید:

مخصوص NAME در فرم ( “نام فیلد ” ) ObjRs(“NAME”)Request. Form

( “نام فیلد مخصوص Mail در فرم ” ) ObjRS(“Email”)Request.Form

به روزرسانی كوكی‎ها:

شما می‎توانید از متد Update برای تغیی فیلدها در ركوردها استفاده كنید به این صورت كد

می‎نویسید:

ObjRS(“NAME”)=objRS.Opdoete

ObjRS(“NAME”)=” “then

ObjRS.Concleupdate

ELSE

ObjRS>Update

End IF.

حذف ركوردها

متد Delete آبجكت Recodset اجازه پاك كردن ركورد را می‎دهد به صورت فراخوانی این متد ركورد فعلی را حذف می‎كند.

ObjRS.delete

استفاده از عبارت‎های SQL برای عمل پرس و جو بر روی اطلاعات

اجرا كردن جملات SQL با استفاده از ASP و ADO

برای اجرای یك جمله SQL باید مراحل زیر را طی كنیم.

1.اتصال به بانك اطلاعاتی

2.یك متغیر رشته‎ای برای نگهداری جمله SQL تعیین كنید.

3.جمله SQL خود را برابر با این متغییر قرار دهید.

4. یك نمونه از آبجكت Recordset را اجرا نمایید.

5.متد Open مربوط به آبجكت Recordset را اجرا نمایید.

به عنوان مثال

Dom StrQL

StrQL=”Select *form table name”

برای اجرای دستور مان به زبان SQL باید نوشت:

ObjRS.open SQL sataement.Active

Connection.cursortpe.Looktype

پس برای مثال بالا می‎نویسیم:

ObjRS.open StrSQL.objconn

از تمام دستورات SQL نویسی می‎توان استفاده كرد از جمله ORDER by_Update SELECTو … برای یادگیری بیشتر و آشنا شدن با SQL نویسی به كتاب date مراجعه كنید.

استفاده از PROCEDUREهای ذخیره شده

همچنین شما می‎توانید به جای نوشت یك دستور SQL از PROCEDURE موجود در Access استفاده كنید (PROCEDURE یك دستور SQL است كه قبلاً‌ در محیط Access نوشته شده و به صورت ذخیره شده موجود می‎باشد) یعنی اینكه PROCEDURE را به جای متن SQL در فایل ASP خود فراخوانی كرده اجرای PROCEDURE به صورت زیر می‎باشد.

Objconn,ObjRS.open “Procedure name”

البته قبل از آن یك متغیر از نوع String تعریف می‎كنید و آن متغیر را به نام PROCEDURE خود انتساب می‎دهید.

Variable name=”procedure name”

شما می‎توانید از متد Excute آبجكت Connection برای ساختن ضمنی Recordset به منظور جمع‎آوری نتایج حاصل از PROCEDURE ذخیره شده استفاده نمایید.

ولی باید به جای (I ) عبارت (II ) را قرار دهید.

I)Set objRS=Server. Creatobject (“ADODB.Recordset”)

Objconn و نام متغییری كه عبارت SQL objRS.Open را در فرم ASP در آن ریختید.

II)Set objRS_Objconn.Excute

(نام متغییری كه Procedute را به آن انتساب داده‎ایم) در همین جا مطالب مربوط به ASP را به پایان می‎بریم گرچه مطالب مربوط به ASP بسیار گسترده می‎باشد.

معرفی نرم افزار ASP.NET :

ASP.NETفناوری جدید برنامه‎سازی اینترنت مایكروسافت است كه record كاراكتر و شیء گراتری به ساخت برنامه‎های كاربردی پویای وب دارد. با فناوری فعلی Active Server pages

برنامه سمت سرویس دهنده با HTML سمت سرویس گسرنده تركیب و در آن پخش می‎شود.

این مسئله اغلب به چند صفحه برنامه بزرگ و پیچیده منجر می‎شود كه در آنها دنبال كردن منطق برنامه دشوار است. در اولین روزهای طراحی و ساخت سایت وب اینترنت، فناوری‌های محدود كننده بودند. صفحات HTML ایستا برای اطلاعات ضروری كه شخص می‌خواست به مخاطب خود انتقال دهد كفایت می‌كردند. از آنجایی كه در آن زمان فناوری‌ها بیشتر محدودیت آور بودند، اجتناب از سایتی كه به حد لزوم محاوره‌ای نبود كار آسانتری بود.

ولی امروزه یادگیری نحوه ساخت سایت‎های وب پویا و محاوره‎ای اهمیت پیدا كرده است، به خصوص با افزایش استفاده از عناصر چند رسانه‎ای از قبیل Shockwave ، Flash و ساخت سایتهای تجارت الكترونیكی E_commerce كه به مجتمع سازی بانك اطلاعاتی نیاز دارند.

ماكروسافت برای پاسخگوئی به این نیاز،‌یك پلات فرم ساخت وب به نام Activ Server page یا ASP ایجاد كرد. ASP از سوی صنعت به طور گسترده‎ای مورد استقبال قرار گرفت چون اغلب سازندگان می‎توانستند در زمان ساخت برنامه‎های كاربردی وب از مجموعه مهارت‎های VisualBasic یا VBScript خود استفاده كنند.

با وجود این پذیرش وسیع، استفاده از Active Server Page از چند نظر محدودیت آور بود. به عنوان مثال اعتبار سنجی‎داده‎های فرم گاهی به برنامه‎نویسی گسترده در هر دو زمینه مرورگر سرویس‎گیرنده و سرویس‎دهند نیاز داشت.

به علاوه برخی از جنبه‎های Active Server Page در یك محیط سازمانی مقیاس پذیر نبودند و در سایت‎های دارای حجم بالا با قدرت، عمل نمی‎كردند.

علاوه بر آن تركیب برنامه سمت سرویس‎دهند در همان صفحه HTML و جاوا اسكریپت اغلب به صفحات وبی منتهی می‎شد كه تركیب پیچیده‎ای از برنامه منطقی سمت سرویس‎دهند و برنامه فانتزی HTML طراحی شده برای رابط كاربر بودند.

این مسئله در كنار مسائل دیگر نگهداری برنامه را به مشكلی واقعی تبدیل كرد. مایكروسافت برای غلبه بر این مسائل و بسیاری مسائل دیگر ASP.NET را معرفی كرده كه محیط ساخت وب نسل بعدی این شركت محسوب می‎شود. اگر در زمینه برنامه‎سازی تجربه دارید، متوجه خواهید شد كه ASP.NET Framework تا حدی زیادی به ساخت برنامه‎های كاربردی سرویس‎گیرنده/سرویس‎دهنده شباهت دارد.

آیا ASP.NET به مرورگر خاصی وابسته است؟

ASP.NET یك مدل برنامه‎سازی مستقل از مرورگر است. ASP.NET علاوه بر مرورگرهای پركاربردی چون Opera در جدیدترین نگارش‎های Internet Explorer و Netscape Navigator نیز اجرا می‎شود به علاوه برنامه‎های كاربردی ASP.NET موقرانه به نگارش‎های قدیمی‎تر Internet Explorer و Netscape Navigator تنزل مقام می‎دهد.

این به معنای آن است كه اكثر كاربران اینترنت می‎توانند از برنامه‎های كاربردی وب شما استفاده كنند بدون آنكه لازم باشد برنامه مخصوص مرورگر بنویسید. این ویژگی بار سنگینی را از دوش كسانی كه در حال حاضر به ساخت وب مشغول هستند برمی‎دارد ولی همچنان باید به خاطر داشته باشید كه همه مرورگرها HTML یا DHTML پویا را به طور یكسان قبول نمی‎كنند. مثلاً Netscape نگارش 4 تا 4.75 اجازه نمی‎دهند.

خصوصیات متن، مانند رنگ و فونت، روی صفحه تغییر داده شوند مگر آنكه صفحه در مرورگر بارگذاری مجدد شود.

Internet explorer 4 به بالاتر اجازه می‎دهند خصوصیات متن روی صفحه تغییر داده شوند.

در زمان نوشتن برنامه سمت سرویس‎گیرنده هنوز باید این ناسازگاری و بسیاری ناسازگاری‎های دیگر را در نظر گرفت.

لازم به ذكر است با توجه به مطالب گفته شده در طراحی این سایت از ASP.net و VisualBasic.net استفاده شده است.

اجرای یك صفحه web در Asp.Net

فرم وب بوسیله ایجاد یك محیط ویژوال و قابلیت وجود رویدادها برای اجزای فرم، شكاف بین برنامه‎نویسی ویژوال بیسیك و ASP كلاسیك را پر می‎كند.

یك فرم وب از دو قسمت تشكیل شده است: اجزای ویژوال كه آنها را در هنگام طراحی می‎توانید ببینید و دیگری كدهایی كه در پشت كنترل‎ها و صفحه‎های می‎باشند. اجزای ویژوال در مرورگر اینترنت كاربر دیده می‎شود و كدهای كنترل‎ها و رویدادهای آنها درسرور اجرا می‎شوند و نتیجه به كاربر اعلام می‎شود. در ویژوال استودیو دات نت برای اجزای ویژوال از فایل‎های aspx و برای كدهای آن از فایلهای vb (یا cs و كلاً بسته به زبان مورد استفاده) استفاده می‎شود.

بوسیله تقسیم اجزای فرم وب در فایلهای مختلف و در ویژوال استودیو بوسیله نمایش آنها در پنجره‎های متفاوت، فرم وب یك محیطی شبیه به برنامه‎های معمولی ویژوال بیسیك پیدا می‎كند. در بیسیك قدیمی ابتدا بوسیله اجزای ویژوال فرم‎های خود را نقاشی می‎كردید و سپس كد مربوط به هر جز را می‎نوشتید، در فرم وب نیز ابتدا اجزای مورد نیاز خود را بر روی صفحه قرار می‎دهید سپس برای آنها كد می‎نویسید:

همانطور كه ذكر شد كدهایی كه برای aspx می‎نویسید در فایلی با همان نام و با پسوند vb ذخیره می‎شود، برای دیدن این فایلها در قسمت بالای Solution Explorer بر روی Show All files كلیك كنید. در زیر مجموعه فایلهایaspx فایلهای vb را نیز می‎توانید مشاهده كنید. بر روی فایل WebForm2.aspx.vb كلیك كنید، همانطور كه مشاهده می‎كنید این فایل حاوی یك كلاس با نام Webform2 است. این كلاس مشتق شده از System.Web.UI.Page است،‌این امر باعث می‎شود كه صفحه از آبجكت‎های Response,Request,Server, Session استفاده كند. برای فعال شدن رویدادهای كنترل‎های مورد استفاده در صفحه نیز از WithEvents استفاده شده است.

برنامه نویسی در محیط وب تا قبل دات نت حتی در ASP احتیاج به ساختن یك صفحه با HTML و قراردادن كدهای مورد نیاز در آن داشت. یك صفحه ASP تا قبل از ASP.NET یك متن ساده بود كه از بلاك‎های كد ASP و بلاك‎های كد HTML تشكیل شده بود. در هنگام فراخوانی توسط كاربر صفحه‎های ASP توسط سرور خوانده شده و خط به خط دستورات آن اجرا می‎شد، در نهایت یك صفحه HTML به مرورگر اینترنت كاربر تحویل داده می‎شد.

اما فرم وب مانند یك برنامه كامل اجرا (Execute ) می‎شود و نتیجه آن یك HTML است. همانطور كه قبلاً مشاهده گردید فرم‎های وب با پسوند aspx و به صورت یك فایل متنی هستند. در یك سرور دات نت (هر IIS Serverی كه NET Framework. بر روی آن نصب شده باشد)، وقتی كه یك مرورگر، درخواستی برای دیدن یك aspx می‎دهد runtime مربوط به ASP.NET آن صفحه را تجزیه و تحلیل كرده و آن را كامپایل می‎كند. این مرحله شبیه به نحوه كار ASP كلاسیك است، به غیر از اینكه نتیجه این كار در یك كلاس از نوع دات نت ذخیره می‎شود. این كد، یك كد كامپایل شده است و مانند ASP كلاسیك نیست كه به صورت تفسیری در هنگام لزوم اجرا شود. این روش اجرا سرعت را در هنگام فراخوانی مجدد aspx بالا می‎برد.

به طور كلی یك پروژه برنامه‎ اینترنتی در دات نت (بیسیك) حداقل یك فایل aspx و یك فایل aspx.vb دارد، كه در اولی كدهای HTML مانند ASP كلاسیك وجود دارد و در فایل دوم كدهایی كه برای هر كدام از اجزا نوشته می‎شود قرار می‎گیرد.

به علاوه در این نوع پروژه یك فایل Global.asax قرار دارد كه مشابه Global.asaدر ASP كلاسیك است. همچنین فایل با نام Web.Config وجود دارد كه با ساختار XML ذخیره شده است و اطلاعاتی در باره پروژه را در خود ذخیره می‎كند.

این فایلها در دو مكان قرار می‎گیرند. مكان اصلی سرور اینترنتی است كه برنامه باید بر روی آن اجرا شود، همچنین یك نسخه از آن در قسمت Cache ویژوال استودیو ذخیره می‎شود. هنگامی كه در ویژوال استودیو تغییری بر روی پروژه می‎دهید آن تغییر در هر دو مكان اعمال می‎شود.

وقتی بوسیله ویژوال استودیو می‎خواهید برنامه خود را انتقال بدهید، ویژوال استودیو مانند یك برنامه معمولی با پروژه رفتار می‎كند. تمامی كدهای آن را به فایل DLL تبدیل می‎كند و هیچ سورسی انتقال نمی‎یابد. البته فایلهای aspx به همان شكل انتقال می‎یابند. در هنگام نصب نیز فایلهای DLLی كه باید در سرور اینترنت قرار گیرند در آن جا كپی می‎شوند. در هنگام اجرا فایل aspx و DLL بعد از تلفیق با هم به مرورگر درخواست كننده ارسال می‎شود.

برای مثال یك پروژه به نام Test از فایلهای زیر تشكیل شده است كه در این پروژه Webform1.aspx صفحه اصلی پروژه می‎باشد:

WebForm1.aspx

WebForm1.aspx.vb

Global.asax

Global.asax.vb

Web.Config

كنید كه ما فایل Global.asax را نساخته‎ایم، بلكه خود ویژوال استودیو دات نت بود كه این كار را به شكل خودكار انجام داد. وقتی با كلید F5 برنامه را اجرا می‎كردیم فایلهای WebForm1.aspxوGlobal.asax مستقیماً، بدون تغییر بر روی سرور اینترنت قرار می‎گرفتند. اما فایلهای WebForm1.aspx.vb و Global.asax.vb كامپایل می‎شوند و نتیجه در فایل Test.dll قرار می‎گیرد و در سرور در كنار دو فایل قبلی كپی می‎شود.

وقتی بوسیله مرورگر فایل aspx فراخوانده می‎شود، ASP.NET به صورت پویا یك فایل CLS برای آن ایجاد می‎كند، سپس این فایل به فایل dll كامپایل می‎شود. این فایل dll در نهایت فایل Test.dll را صدا می‎زند و نتیجه اجرا به HTML تبدیل شده و به مرورگر بازگردانده می‎شود.

در ظاهر این مراحل، اجرای یك صفحه را بسیار كند می‎كند، ولی تمام اینها فقط یك بار و در هنگام اولین درخواست دیدن صفحه اتفاق می‎افتد. فایل كلاسی كه ساخته شد در مكانی ذخیره شده و تا هنگامی كه آن را تغییر نداده باشید ثابت می‎ماند. بنابراین در دفعات بعدی فراخوانی صفحه، سرعت اجرا و نمایش آن خیلی زیادتر می‎شود.

ارتباط Asp.Net با پایگاه داده

در این قسمت روشها و ابزارهای مورد استفاده در ASP.NET جهت برقراری ارتباط با پایگاه داده، نشان دادن داده‎ها، دستكاری داده‎ها، بهنگام سازی و … توسط اشیایی چون مهیا كننده‎های بانك‎های اطلاعاتی، DataSetها XML ، و … معرفی می‎شود.

بطور خلاصه راهی را كه باید طی كرد تا به پایگاه داده متصل شده، آنرا باز كرده و داده‎ها را دستكاری كرده و دستورات را اجرا نمود، بوسیله یك تهیه كننده (Provider ) اطلاعات مشخص می‎شود. در ASP.NET معمولاً از دو روش برای این كار استفاده می‎شود. روش اول اینكه اگر پایگاه داده شما از نوع SQL Server باشد بایستی با مدل SQL Client كار كرد و اگر پایگاه داده شما غیر از SQL Server باشد (در حال حاضر) باید از روش دیگر یعنی مدل OleDb استفاده نمود. بعنوان مثال اگر پایگاه داده شما Sybase,Oracle و یا Access باشد باید از روش OleDb استفاده كنید.

برای این منظور ابتدا بایستی فضا نام مورد نیاز را در فایل Code-behind وارد كنید: (در اینجا از پایگاه داده SQL استفاده شده است.)

mports System.Data

mports System.Data.SqlClient

Dim con As SqlConnection

برای برقراری ارتباط با پایگاه معمولاً‌ از كد زیر استفاده می‎شود:

Dim strCon As String

Strcon=”data source=AMM: initial catalog=st;persist security

Fo=False;user id=sa;password=123;workstation id=AMM

Acket ssize=4096”

On=New Sqlconnection(strCon)

باید توجه داشت كه data source ، user id و id براساس سیستم مورد نظر كه برنامه روی آن اجرا می‎شود تغییر می‎كند.

Con.Open()

حال بوسیله متد open ارتباط باز می‎شود:

لازم به توضیح است كه در پایان كار بوسیله متد Close ارتباط را خاتمه می‎دهیم. به محض ارتباط با پایگاه داده می‎توان دستورات را به آن فرستاد. این كار معمولاً‌ بوسیله شی SqICommand انجام می‎شود. جهت انجام این كار می‎توان یك دستور SQL یا نام یك روال ذخیره شده را مشخص نمود و بنا به مقتضیات می‎توان اعمال مختلفی را روی پایگاه پیاده نمود:

Dim cmd As Sq|Command

Dim strSq|As String

StrSq|=”Select* from table”

Md=New Sq|Command(strSq|,con)

ملاحظه می‎كنید كه كلاس Command از دو پارامتر رشته SQL و نام رشته ارتباطی برای فرستادن دستورات به پایگاه داده استفاده می‎كند. برای مثال آنچه را كه در عبارت فوق دیدید می‎توان به بخشهای كوچكتر زیر تقسیم كرد.

روشهای فوق دقیقاً یك كار مشابه را انجام می‎دهند با این اوصاف كه در عبارت آخر بجای شیء ارتباطی از یك رشته ارتباطی استفاده شده است. تا این مرحله هنوز عبارات فوق را به اجرا درنیاورده‎ایم. برای این كار راه‎های متفاوتی وجود دارد:

-از ExecuteNonQuery زمانی استفاده می‎شود كه قصد برگرداندن داده‎ها از پایگاه مورد نظر نباشد مثلاً در مواقعی كه از دستورات SQL جهت درج (Insert ) و بهنگام سازی (update ) استفاده شود.

-از ExecuteReader برای خواندن و برگرداند اطلاعات از پایگاه استفاده می‎كنیم.

Dim dr As Sq|DataReader

D dr=cmd.EcxcuteReader

-برای دستكاری یك تك مقدار مشخص و مورد نظر از متد ExecuteScalar استفاده می‎شود.

-برای خواندن داده‎ها معمولاً‌ از كلاس DataReader استفاده می‎شود.

-برای خواندن نه برای اضافه كردن یا بروز كردن – این شیء بصورت مستقیم به پایگاه داده دسترسی دارد و فقط خواندنی (Read Only ) است. البته این خاصیت محدودیتی برای آن است اما برای خواندن ساده داده روشی كامل بشمار می‎رود.

شیء بعدی كه مورد بحث قرار می‎گیرد كلاس Data Adapter است.

Sq|DataAdapter اطلاعات را می‎گیرد و یك ارتباط منطقی بین داده‎ها و كلاس Dataset ایجاد میكند. بطور كلی میتوان گفت Data Adapter در نظر اول معادل Data Command می‎باشد.

ملاحظه می‎كنید كه شیء Adapter از دو پارامتر-یكی رشته دستورات SQL و دیگری رشته ارتباطی – برای فرستادن دستورات به پایگاه داده استفاده می‎كند. بطورمعمول DataAdapter برای پر كردن DataSetها و بروز كردن پایگاه بوسیله یك DataSet و اجرا كردن دستورات بكار میرود.

Dim ds As DataSet=New dataset

Dim sq|Adapter As New Sq|DataAdapter (“Select*From

Table1”,con)

Sq|Adapter. Fill(ds.””)

ملاحظه می‎كنید كه شیء Adapter از دو پارامتر – یكی رشته دستورات SQL و دیگری رشته ارتباطی – برای فرستادن دستورات به پایگاه داده استفاده می‎كند. بطور معمول DataAdapter برای پر كردن DataSetها و بروز كردن پایگاه بوسیله یك DataSet ذخیره می‎شود.

Web.Config : بیشتر برنامه‎های كاربردی كامپیوتری دارای بخشی به نام Setup هستند كه برای انجام تنظیمات متناسب با استفاده‎های مختلف كاربران مورد استفاده قرار می‎گیرد. برنامه‎های كاربردی مبتنی بر Web نیز كه دارای كاربران زیادی هستند از این قائده مستثنی نیستند و احتیاج به انجام تنظیماتی متناسب با كاربردهای مختلف خود دارند.

در ASP.NET اینگونه تنظیمات كه مربوط به منابع مورد استفاده برنامه كاربردی، اطلاعات محلی، اطلاعات امنیتی و.. می‎شوند در داخل یك فایل XML ذخیره می‎شوند كه نام آن Web.configاست و طبعاً به مانند اسناد WML شامل تعدادی تگ (معادل Tag در HTML ) است و به كوچك و بزرگ بودن حروف نیز حساس است (Case Sensitive ).

در این مقاله به اختصار به توضیح در مورد تگهای مهم این فایل و چگونگی تنظیم خصوصیات مهم این تگها و كاربردهای آنها می‎پردازیم. پیش از ادامه مطلب این نكته را متذكر می‎شویم كه این فایل شامل تعداد زیادی تگ با خصوصیات مختلف است كه هر یك به جنبه‎ای از یك برنامه كاربردی تحت Web مربوط هستند. در این مقاله در مورد تگهای پر كاربرد و مهم این فایل و خصوصیات مهم آنها اطلاعاتی ارائه شده است برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد هر یك از تگها و خواص آنها باید به منابع تخصصی مرتبط با هر بخش رجوع كرد.

محل و محدوده عملكرد فایل Web.config :

به طور طبیعی هر برنامه كاربردی Web در ASP.NET دارای حداقل یك فایل Web.Config در داخل دایركتوری ریشه خود می‎باشد كه به طور خودكار توسط Visual Studio.NET در زمان ایجاد این Web Application ایجاد شده و با مقادیر پیش فرض در دایركتوری ریشه برنامه كاربردی قرار می‎گیرد. ولی برنامه نویسان می‎توانند بر حسب نیازها و كاربردهای برنامه‎های خود تعداد بیشتری از این فایل XML را در داخل دایركتوریهای مختلف برنامه ایجاد كنند و برای تنظیمات فایلهای داخل همان دایركتوری یا زیر دایركتوریهای آن به كار گیرند.

تنظیمات هر فایل Web.Config به فایلهای داخل زیر دایركتوری‎ای كه در آن قرار دارد و همچنین زیر دایركتوریهای آن اعمال می‎شود. همچنین برنامه نویس می‎تواند از طریق كدهای داخل هر فایل Web.configمنابع و دایركتوریهای مورد نظر را تغییر دهد.

برای درك بهتر نحوه ارتباط فایلهای Web.config در یك برنامه كاربردی Web ، مثال زیر را بیان می‎كنیم.

اگر یك دایركتوری به نام main و دو زیر دایركتوری به نام Sub1 و Sub2 در برنامه كاربردی موجود باشند كه در درون هر كدام از این دایركتوریها یك فایل Web.Config قرار داشته باشد تنظیمات هر فایل Web.config بر فایلهای داخل زیر دایركتوری آن اعمال می‎شود اما اگر در یك فایل Web.config كه داخل زیر دایركتوری Sub1 یا Sub2 قرار دارد یكی از تنظیماتی كه در فایل Web.Config كه داخل main قرار دارد صورت نگرفته باشد مقدار تنظیم شده در داخل فایل موجود در main به زیر دایركتوریها به ارث می‏‎رسد.

نكته‎ای كه باید در اینجا به آن اشاره كرد این است كه كاربران برنامه وب به محتوای فایلهای Web.config دسترسی ندارند.

ساختار فایل Web.Config :

هر فایل Web.config شامل یك بخش پایه است كه همان دو تگ <configuration> و </configuration> هستند و بقیه محتوا درون این دو تگ قرار می‎گیرد. پس ساختار كلی هر فایل Web.Config به صورت زیر است:

<Configuration>

<!__ Some Configurations__>

</configuration>

محتوای هر فایل Web.congif شامل دو بخش اساسی است: معرفی و تنظیمات.

بخش معرفی داخل دو تگ <configsectons> و </configsections> قرار می‎گیرد و بخش تنظیمات، تنظیمات مربوط به منابع معرفی شده در این تگها را شامل می‎شود.

ابتدای فایل Web.Config و بعد از تگ <configuration> تگ <configsections> قرار دارد. داخل این تگ و تگ جفت آن یعنی </configsectons> تگهایی جهت معرفی منابع و اداره كننده قسمتها قرار دارد. حال كه با ساختار كلی فایل Web.config آشنا شدیم در ادامه به توضیحاتی در مورد تگهای مهم این فایل و خصوصیات آنها می‎پردازیم.

Location :

پیشتر اشاره شد كه تنظیمات هر فایل Web.config بر فایلهای داخل ریشه این فایل و زیر دایركتوریهای آن اعمال می‎شوند، حال اگر بخواهیم تنظیمات یك فایل Web.config را بر دایركتوری خاصی اعمال كنیم تنها لازم است این تنظیمات را داخل یك جفت تگ <locatioon> و </iocation> قرار دهیم یعنی شكل كلی استفاده از این جفت تگ به صورت زیر است:

<|ocation path=”ur|”>

<!—Configurations__>

</|ocation>

اطلاعات محلی:

از تگ <globalization> برای تعریف خصوصیات فرهنگی و زبانی برنامه كاربردی استفاده می‎شود. خواص مهم این تگ عبارتند از:

culture : فرهنگ برنامه كاربردی را تعیین می‎كند.

Requestencoding : شكل رشته‎های درخواست شده را تعیین می‎كند (برای مثال Unicode ).

Responseencoding : شكل رشته‎های پاسخ را تعیین می‎كند.

تگهای امنیتی:

درون فایلWeb.Config تگهایی جهت تنظیم مقادیر و خصوصیات امنیتی برنامه كاربردی قابل تعریف هستند. جفت تگهای <authentication> و </authentication> و <authorization> و </authorization> ساختار امنیتی درون فایل Web.Config را می‎سازند كه دارای خصوصیات و مقادیر متفاوتی هستند كه توضیح در مورد آنان به مباحث مقدماتی امنیت در ASP.NET برمی‎گردد ولی در زیر توضیح كوتاهی از هر یك از این جفت تگها ارائه می‎گردد.

تگ <authentication> : این جفت تگ به تعیین شكل تایید اعتبار در برنامه كاربردی تحت Web می‎پردازد. از طریق خصوصیت mode كه چهار مقدار Form ، ‍Passport ، Windows ، None را می‎پذیرد می‎توان شكل تایید اعتبار را به ترتیب بر مبنای ساختار امنیتی IIS ، سرویس تایید اعتبار Passport شركت مایكروسافت، استفاده از cookieها و بدون استفاده از سیستم امنیتی تعیین كرد.

تگ <authorization> : این جفت تگ برای تعیین كاربران واجد شرایط و یا فاقد شرایط ورود به محدوده تحت كنترل فایل Web.config استفاده می‎شود. با استفاده از دو تگر <allow> و <deny> می‎توان كاربرانی كه اجازه ورود به محدوده تحت حفاظت را دارند و فاقد این اجازه هستند استفاده كرد.

خطای زمان اجرا:

تگ <customerrors> جهت تعیین شكل عملكرد برنامه در زمان وقوع یك خطای پیش بینی نشده در زمان درخواست یك صفحه توسط كاربر به كار می‎رود. این تگ دارای دو صفت مهم است كه در زیر توضیح داده شده‎اند.

Mode : این صفت جهت تعیین نوع عملكرد برنامه كاربردی در مواجهه با خطا به كار می‎رود و یكی از سه مقدار On,RemoteOnly و off را می‎گیرد. با تنظیم این صفت با مقدار RemoteOnly در صورت بروز خطای زمان اجرا صفحه از پیش تعیین شده در قسمت RemoteOnly در صورت بروز خطای زمان اجرا صفحه از پیش تعیین شده در قسمت defaultredirect برای كاربران نشان داده خواهد شد ولی كاربرانی كه بصورت محلی از برنامه استفاده می‎كنند (مقابل سرور نشسته‎اند) صفحه خودكار ASP.NET و جزئیات خطا را خواهند دید. با تنظیم این صفت با مقدار On در صورت بروز خطای زمان اجرا همواره صفحه از پیش تعیین شده در قسمت defaultredirect نشان داده خواهد شد. با تنظیم این صفت با مقدار Off صفحه خطای خودكار ASP.NET به نمایش درمی‎آید كه از لحاظ امنیتی گزینه مناسبی نیست.

Defaulrtedirect : آدرس Ur|فایلی را كه برای نمایش خطا در زمان تنظیم خصوصیت Mode با مقدار On یا RemoteOnly بكار می‎رود تعیین می‎كند.

وضعیت جلسه كاری:

تگ <sessionState> برای تعیین وضعیت جلسه كاری مورد استفاده قرار می‎گیرد و مدت زمان یك جلسه كاری و همچنین شكل تعیین درخواست كاربران را تعیین می‎كند. از صفات مهم این تگ یكی Cookiless است كه تعیین می‎كند جلسه كاری كاربران از طریق Cookieها یا Session|D ‎ها نسبت داده شوند كه دو مقدار true یا False را می‎گیرد: true برای استفاده از Session|D و false برای استفاده از Cookie .

فصل پنجم

پیاده سازی وب سایت

پیاده سازی پروژه وب سایت هتل

هنگامی که صفحه به طور کامل طراحی و قابل اجرا شد باید انرا به یک سرویس دهنده میزبان انتقال دهیم تا کاربران بتوانند به آن دسترسی پیدا کنند.ما برای پیاده سازی سایت با یک میزبان WEB یا ASP در مورد بهترین راه نشر آن گفتگو کردیم.

آزمایش کردن صفحه

در بسیاری از ویرایشگرهای وب روش دستی یا اتوماتیک برای امتحان کردن عملکرد صفحه طراحی شده به دفعات توصیه می شود در پروژه حاضر برای طراحی از نرم افزار Dreamweaver استفاده شده است.در این نرم افزار می توان برای امتحان کردن صفحه از دکمه F12 استفاده کردو صفحه های طراحی شده را در Browser آزمایش کنیم.

پیدا کردن میزبان (HOST)

به منظور قرار دادن فایل های طراحی شده در شبکه باید برای پیدا کردن میزبان مورد نظر هزینه ای را پرداخت کنیم .صدهاو یا هزاران شرکت در دنیا وجود دارند که به عنوان میزبان ثبت شده اند.اگر هزینه ها به صورت ماهیانه باشد به خدماتی که ارائه می دهد بستگی دارد.بعضی از شرکت ها نیز با ارائه تبلیغات مورد نظرشان به صورت مجانی میزبان می شوند.گرچه می توانید برای پیدا کردن شرکت های میزبان در اینترنت جستجو کرد ولی بهتر است که با دیگران در این مورد صحبت نمود یا در صفحات زرد (Yellow page) محل آنها را جستجو نمود.

در انتخاب علاوه بر قیمت عوامل مهم دیگری نیز وجود دارند که در زیر به آنها اشاره شده:

چه مقدار فضا برای وب سایت ما اختصاص می دهد. هرگز نباید بیش از نیاز خود انتخاب کنید و به یاد داشته باشید که فایل های HTML نیازمند فضای اندکی می باشند اگرچه فایل های تصویری¸صوتی...حجم زیادی دارند.

آیا میزبان مورد نظر¸خدمات فنی نیز ارائه می دهد؟ اگر چنین باشد با تلفن یا ایمیل در چه مدت زمانی می توانیم با آن ارتباط برقرار کنیم؟

آیا یک نام Domain به شما اختصاص می دهد؟ چه هزینه ای باید بپردازید؟

سرعت ارتباط با اینترنت میزبان چگونه است؟ زیرا بدینوسیله سرعت انتقال صفحه به کاربر و یا بینندگان صفحه شما مشخص می شود.چندین ارتباط می تواند در صورت خرابی یک ارتباط برقرار کند؟

آیا به شما امکان اجرای صفحات ASP.NET را می دهند؟

آیا آماری از بینندگان صفحه به شما ارائه می دهند؟

گرفتن یک نام Domain

عموما آدرس یک صفحه وب (URL) از نام Server ومسیر فایل موجود بر روی آن تشکیل می شود. هنگامی که از یک شرکت میزبان استفاده می کنیم ¸آن ها قسمتی از Server را برای شما اختصاص می دهند و سایت شما نام آنرا به خود می گیرد. اگر نخواهیم نام شرکت میزبان نشان داده شود باید یک نام Domain اجاره کنید.باید توجه داشته باشید که داشتن نام Domain مخصوص¸ به کاربران شبکه امکان دسترسی سریع و آسان را فراهم می کند.یکی دیگر از مزیت های Domain این است که در هنگامی که میزبان را تغییر می دهید¸ تمام صفحات با همان نام Domain قابیل دسترسی خواهند بود.

انتقال دادن فایل ها به Server

برای اینکه در شبکه¸فایل های طراحی شده را قرار دهید باید آنها را در سایت مورد نظرمان قرار دهیم.یکی از ساده ترین راه ها¸استفاده از برنامه FTP می باشد.برای انتقال صفحات وب می توان از نرم افزارDreamweaver استفاده کرد.